AZS UMCS Lublin

Klub Uczelniany Akademickiego Związku Sportowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie – wielosekcyjny uczelniany klub sportowy działający od 1944 roku przy Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie zrzeszający ponad 1300 studentów^[2].

KU AZS UMCS Lublin jest jednym z największych klubów AZS w województwie lubelskim. Posiada 41 sekcji, z których 33 to sekcje uniwersyteckie, a 8 to sekcje wyczynowe^[3]. Klub największe swoje laury święci na arenach sportu zawodowego, ale każdego roku jego zawodnicy z sukcesami rywalizują w zmaganiach Akademickich Mistrzostw Polski^[4]. W roku akademickim 2018/2019 reprezentanci UMCS zajęli 11. miejsce wśród wszystkich uczelni w kraju^[5]. Natomiast wśród samych uniwersytetów uplasował się na 4. pozycji^[5]. Sportowcy AZS UMCS Lublin na przestrzeni ostatnich lat brali udział w Igrzyskach Olimpijskich, Uniwersjadach, Mistrzostwach Polski, Europy i Świata. Do najbardziej utytułowanych zawodników związanych z klubem można zaliczyć między innymi^[3]:

• Malwinę Kopron – brązową medalistkę Mistrzostw Świata w rzucie młotem z 2017 roku, złotą medalistkę Uniwersjady z tego samego roku oraz srebrną medalistkę Uniwersjady z 2019 roku^[6].
• Kingę Wojtasik (Kołosińską), która jest^[7]: mistrzynią świata juniorek (2009), ma srebrne medale Mistrzostw Europy do lat 20 i 23 (2009,2011), zdobyła srebrny medal Uniwersjady (2013), posiada medale (srebro i brąz) Pucharu Świata (2015, 2016) oraz jest uczestniczką Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro.
• Paulinę Gubę – złotą medalistkę Mistrzostw Europy w pchnięciu kulą z 2018 roku^[8].

Początki AZS na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej są zbieżne z momentem powstania uczelni. Tę powołano na mocy dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 23 X 1944 roku. Działalność rozpoczęły cztery wydziały: Lekarski, Przyrodniczy, Rolny i Weterynaryjny^[9]. Jej pierwszym rektorem został profesor Henryk Raabe^[10]. Henryk Raabe, który miał swój udział w odbudowaniu ducha sportu na powojennej Lubelszczyźnie. Rekonstrukcja Akademickiego Związku Sportowego w Kozim Grodzie, mimo trudności nieustannie postępowała do przodu, a duża w tym zasługa studentów UMCS-u^[11]. To właśnie oni stanowili większość Zarządu odradzającego się Klubu AZS Lublin^[12]. Sport akademicki wkroczył w fazę rozkwitu^[13]. Uprawiano piłkę nożną, lekkoatletykę, koszykówkę, siatkówkę, hokej na lodzie, narciarstwo, pływanie, szermierkę, szczypiorniaka, tenisa stołowego i ziemnego oraz boks. Bez wątpienia istotnym wydarzeniem było powstanie Centrum Kultury Fizycznej UMCS w 1951 roku^[14]. Była to międzywydziałowa jednostka organizacyjna i dydaktyczna, świadcząca usługi w dziedzinie kultury fizycznej dla potrzeb studentów z różnych wydziałów uniwersytetu. Jej pierwszymi kierownikami byli Stanisław Rajzner i Aleksander Strycharzewski^[14]. Doskonale radzili sobie z powierzonymi im zadaniami. Mimo powszechnym oczekiwaniom CKF-u nie przekształcono jednak w Instytut Wychowania Fizycznego. Lublin względnie szybko stał się silnym ośrodkiem sportowym. Znaczące sukcesy stały się udziałem przede wszystkim lekkoatletów oraz siatkarzy studiujących na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. Szczególnie owocne były starty z udziałem trójskoczków, którzy na przestrzeni lat udowodnili wartość rzemiosła lubelskich trenerów. Medalistą mistrzostw Polski został studiujący historię – Władysław Domaszewicz^[15]. Wychowanek trenera Wiesława Dolińskiego imponował w latach 60. i 70. XX wieku. Jego następcą został inny wychowanek Dolińskiego – Andrzej Sontag. Będąc studentem historii na Wydziale Humanistycznym UMCS, wywalczył brązowy medal mistrzostw Europy w Rzymie (1974 rok)^[16]. Miejsce na podium tej imprezy zapewnił mu wynik 16.61 metra. Dwa lata później reprezentował Polskę na Igrzyskach Olimpijskich w Montrealu^[17]. W międzyczasie został halowym mistrzem Polski^[18]. Tytuł zdobył w 1976 roku. Dowodem na ciągłość myśli szkoleniowej we wspomnianej dyscyplinie były starty Rafała Goebela – skoczka i trójskoczka. Skala osiągnięć była nieco mniejsza, ale podwójne złoto akademickich mistrzostw uniwersytetów z roku 1990 też jest istotnym dorobkiem^[19]. Wartym odnotowania są osiągnięcia siatkarzy broniących barw Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Szczególnie obfite w laury są lata 60. XX stulecia. Zespół prowadzony przez Jerzego Welcza aż pięciokrotnie wygrywał tytuł akademickiego mistrza uniwersytetów. Talent trenerski wykładowcy Studium Wychowania Fizycznego i Sportu UMCS z biegiem lat rozkwitał coraz bardziej. W 1975 roku Welcz został asystentem Huberta Jerzego Wagnera, by rok później przyczynić się do wywalczenia przez Polskę złota Igrzysk Olimpijskich w Montrealu^[20]. Swoją historię zapisali również biegacze. Studentka ekonomii – Grażyna Siewierska stanęła na podium mistrzostw Polski na dystansie 200 metrów (1979 rok). Zajęła 3. miejsce^[21]. Była też reprezentantką kraju w imprezach międzynarodowych. W latach 90^[22]. Rozbłysnął talent Piotra Kitlińskiego, który specjalizował się w średnich dystansach. Podczas mistrzostw Polski w Pile (1994 rok)^[23] zwyciężył w rywalizacji na 1500 metrów. W pierwszej dekadzie lat XXI wieku silna na arenie krajowej była sekcja szachów, która zdobyła cztery medale drużynowych mistrzostw Polski (srebro w 2002, 2006 i 2008 oraz brąz w 2007)^[24].

Sekcja lekkiej atletyki jest bez wątpienia wiodącą siłą w kraju. Zawodnicy AZS UMCS Lublin ostatnimi laty regularnie stają na podium drużynowych mistrzostw Polski. W 2018 oraz w 2020 i 2021 roku sięgnęli po złoto^[25][26]. W gronie akademików jest wiele znanych nazwisk nie tylko na arenie krajowej, ale również europejskiej czy światowej. Obecnie zielono-białe barwy reprezentują między innymi: Malwina Kopron (rzut młotem)^[6], Paulina Guba (pchnięcie kulą)^[27], Sofia Ennaoui (bieg na 1500 metrów)^[28], Karolina Kołeczek (100 metrów przez płotki)^[29], Małgorzata Hołub-Kowalik (bieg na 400 metrów)^[30] czy Karol Hoffmann (trójskok)^[31]. Do największych osiągnięć pod sztandarem AZS UMCS Lublin należą: brązowy medal lekkoatletycznych mistrzostw świata w 2017 roku zdobyty przez Malwinę Kopron^[32], złoto lekkoatletycznych mistrzostw Europy w 2018 roku wywalczone przez Paulinę Gubę^[33] czy srebro halowych lekkoatletycznych mistrzostw Europy Sofii Ennaoui^[34]. Siłą klubu z Lublina są też młodzi zawodnicy. Ci w ciągu trzech ostatnich lat dwukrotnie wygrywali drużynowe mistrzostwa Polski U20 (2017^[35], 2018^[36]). W roku 2019 zajęli w klasyfikacji generalnej 2. miejsce^[37]. Młodzi sportowcy odnoszą również sukcesy na arenie europejskiej. 2015 rok był udany dla sprinterki – Alicji Wrony. Biegaczka razem ze sztafetą polską 4x100 metrów sięgnęła po srebro mistrzostw Europy juniorów^[38]. W 2017 roku podczas mistrzostw Europy U20 Maciej Hołub biegł w sztafecie reprezentacji Polski 4x400 metrów. Sięgnął z nią po brązowy medal. Rok później również na najniższym stopniu podium stanął Mikołaj Kotyra. Razem ze sztafetą kadry narodowej biegł w tzw. sztafecie szwedzkiej (100, 200, 300, 400). Zawodnik z Lublina wystartował na ostatnim – najdłuższym dystansie. W 2019 roku jeden z największych sukcesów młodzieżowych stał się udziałem Michała Sierockiego. W rywalizacji 110 metrów przez płotki zdobył srebrny krążek mistrzostw Europy U20^[39].

Sekcja pływania to bezprecedensowy przypadek. Zaczęła działanie w 2016 roku, a dziś jest jedną z dominujących w kraju. Jej siłą są zarówno doświadczeni zawodnicy, jak i młode talenty. Widać to choćby po występach w mistrzostwach Polski, które swego czasu zawodnicy z Lublina zaczęli wręcz dominować. Oto niektóre osiągnięcia drużynowe z najbliższej przeszłości: drużynowe mistrzostwo Polski (2017)^[40], drużynowe mistrzostwo Polski na krótkim basenie^[41] (2018, 2019), drużynowe mistrzostwo Polski młodzieżowców^[42] (2018, 2019). Oprócz nich są medale imprez międzynarodowych. W 2018 roku podczas mistrzostw Europy dwójka zawodników z Lublina: Konrad Czerniak i Jan Świtkowski była częścią sztafety kadry Polski na dystansie 4x100 metrów stylem dowolnym, która sięgnęła po brąz^[43]. Aktualnie w kadrze AZS UMCS Lublin oprócz wyżej wspomnianych są między innymi: Paula Żukowska, Jan Hołub, Kacper Klich czy Marcin Stolarski.

Sekcja koszykówki kobiet nieprzerwanie od sezonu 2014/2015 występują w najwyższej klasie rozgrywkowej. Tym samym nawiązuje do lat 1978–1979 oraz 2000-2006, kiedy to lubelskie zawodniczki również grały na najwyższym szczeblu krajowych zmagań. Zespół gra pod nazwą Pszczółka Polski Cukier AZS UMCS Lublin^[44]. Historyczny był rok 2016, na początku którego akademiczki sięgnęły po Puchar Polski^[45]. Turniej rozgrywano w Lublinie. Trenerem Pszczółek był Krzysztof Szewczyk. Po sezonie na stanowisku tym zastąpił go Wojciech Szawarski. Jednak w rozgrywkach 2019/2020 na ławkę ponownie wrócił Szewczyk. I tym razem osiągnął historyczny wynik. Rozgrywki Energa Basket Ligi zakończył na najwyższym jak dotychczas, 4. miejscu w tabeli^[46].

Na drugim szczeblu ligowych zmagań występują sekcje piłki ręcznej kobiet oraz futsalu. Drużynę szczypiornistek (MKS AZS UMCS Lublin) prowadzi duet trenerski Patryk Maliszewski-Barbara Radlińska. Zespół futsalowy prowadzi grający trener – Konrad Tarkowski. W sezonie 2019/2020 popularne “Dziki” otarły się o ćwierćfinał Pucharu Polski, co jest jednym z lepszych wyników drużyny. Akademicy ulegli na wyjeździe drużynie NEXX Goczałkowice Zdrój 4-5^[47].

W niższych ligach (trzeci poziom) występują siatkarki, piłkarze ręczni oraz koszykarze. Zarówno szczypiorniści, jak i siatkarki zazwyczaj plasują się w środku stawki. Te pierwsze od sezonu 2019/2020 prowadzi Piotr Fijołek, który zastąpił na stanowisku Jacka Rutkowskiego^[48]. Ze szczypiornistami od 2019 roku pracuje Łukasz Achruk^[49]. Jego poprzednikiem był Patryk Maliszewski. Szkoleniowcem koszykarzy jest natomiast Przemysław Łuszczewski^[50]. Najbliżej awansu do drugiej klasy rozgrywkowej jego podopieczni byli w sezonie 2016/2017. Jednak przegrali rywalizację z KK Warszawa.

• Rafał Fedaczyński
• Konrad Czerniak
• Arkadiusz Godel
• Malwina Kopron
• Karolina Kołeczek
• Tomasz Wójtowicz
• Rafał Koszyk
• Sylwia Chmiel
• Przemysław Łuszczewski
• Paweł Stoma
• Izabela Paszkiewicz
• Małgorzata Kołdej
• Jerzy Welcz
• Jacek Rutkowski
• Kinga Kołosińska
• Andrzej Sontag
• Honorat Wiśniewski
• Paweł Pracownik
• Małgorzata Hołub-Kowalik
• Sofia Ennaoui
• Karol Hoffman
• Jan Świtkowski
• Agnieszka Szott-Hejmej
• Mariusz Siembida
• Krzysztof Szewczyk

Zobacz hasło AZS w Wikisłowniku

• W 2019 roku w klubie powstała sekcja e-sportu^[51]. Jej grającym trenerem został znany w środowisku gry FIFA Krzysztof “Mr.Cogito” Lenarczyk. Jego partnerem został Eryk “Laxon” Birc. Pod koniec listopada 2019 roku AZS UMCS Lublin jako pierwsza akademicka drużyna w historii wystartowała w eliminacjach klubowych mistrzostw świata w grze FIFA (Fifa eCLub World Cup). Skład teamu uzupełnił wyłoniony w eliminacjach Michał Brzozowski. Koordynatorem sekcji jest Grzegorz Kutrzepa. Podczas 23. Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Pjongczang w składzie kadry Polski znalazło się dwóch zawodników AZS UMCS Lublin należących do sekcji… bobslejów i skeletonu. Mowa o Mateuszu Lutym i Grzegorzu Kossakowskim^[52]. Ten pierwszy występował zarówno w zmaganiach dwójek, jak i czwórek. W dwójkach w parze z Krzysztofem Tylkowskim uplasował się na 24. miejscu. W czwórkach oprócz Lutego był także Kossakowski. Załoga zakończyła zmagania na historycznej dla polskich czwórek – 13. pozycji^[53]. Aktualnie w klubie sekcja bobslejów i skeletonu już nie funkcjonuje.