Thomas Wippenbeck: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Poprawiam linki do ujednoznacznień i wprowadzam drobne zmiany typogrficzne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Thomas Wippenbeck during the Hamburg trial.jpg|thumb|Thomas Wippenbeck. Zdjęcie wykonane podczas jego procesu w 1972]] |
[[Plik:Thomas Wippenbeck during the Hamburg trial.jpg|thumb|Thomas Wippenbeck. Zdjęcie wykonane podczas jego procesu w 1972]] |
||
'''Thomas Wippenbeck''' (ur. 28 sierpnia 1907 w [[Gera]], zm. po 1972) – [[Rottenführer|SS-Rottenführer]], niemiecki zbrodniarz wojenny, funkcjonariusz [[Sicherheitspolizei|Sipo]], strażnik w [[Pawiak|więzieniu na ul. Pawiej]] w [[Warszawa|Warszawie]]<ref> |
'''Thomas Wippenbeck''' (ur. 28 sierpnia 1907 w [[Gera]], zm. po 1972) – [[Rottenführer|SS-Rottenführer]], niemiecki zbrodniarz wojenny, funkcjonariusz [[Sicherheitspolizei|Sipo]], strażnik w [[Pawiak|więzieniu na ul. Pawiej]] w [[Warszawa|Warszawie]]<ref>Pawiak był etapem. Wspomnienia z lat , Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1987, {{ISBN|8220538475}}, str.497.</ref>. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Na Pawiak skierowany został w grudniu 1940 roku gdzie pełnił funkcję wachmajstra. Był jednym z najokrutniejszych katów Pawiaka. Ze względu na wyjątkowe okrucieństwo oraz masowe mordy dokonywane metodą wieszania został nazwany przez więźniów „Wieszatielem”<ref name="Kur46">{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 46| isbn =}}</ref>. Wśród więźniów [[Pawiak]]a zasłynął m.in. z organizowania ćwiczeń gimnastycznych na gorącym żużlu wyrzucanym z kotłowni<ref> |
Na Pawiak skierowany został w grudniu 1940 roku gdzie pełnił funkcję wachmajstra. Był jednym z najokrutniejszych katów Pawiaka. Ze względu na wyjątkowe okrucieństwo oraz masowe mordy dokonywane metodą wieszania został nazwany przez więźniów „Wieszatielem”<ref name="Kur46">{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 46| isbn =}}</ref>. Wśród więźniów [[Pawiak]]a zasłynął m.in. z organizowania ćwiczeń gimnastycznych na gorącym żużlu wyrzucanym z kotłowni<ref>Pawiak był etapem. Wspomnienia z lat , Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1987, {{ISBN|8220538475}}, str.14.</ref>. Ćwiczenia te przyczyniły się do śmierci wielu osób osadzonych w areszcie. W 1943 został czasowo oddelegowany do Arbeitserziehungslager w Falentach, jednak wkrótce powrócił na Pawiak i pozostał tam już do 1944. |
||
== Po wojnie == |
== Po wojnie == |
||
Znalazł się w alianckiej strefie okupacyjnej i zwolniony został z obozu jenieckiego. W 1965 został aresztowany przez władze [[ |
Znalazł się w alianckiej strefie okupacyjnej i zwolniony został z obozu jenieckiego. W 1965 został aresztowany przez władze [[ |RFN]], a następnie został zwolniony. Jego nazwisko stało się znane opinii publicznej w Niemczech w związku z głośnym, wielowątkowym procesem zbrodniarza wojennego [[Standartenführer|SS-Standartenführera]] [[Ludwig Hahn|Ludwiga Hahna]] toczącym się w [[Hamburg]]u. Hahn został oskarżony o dokonanie zbrodni na Pawiaku, podczas [[Einsatz Reinhardt|„Wielkiej Akcji”]] latem 1942 roku, [[Powstanie w getcie warszawskim|powstania w getcie warszawskim]] oraz [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]<ref name="KLWarschau100">{{cytuj książkę |nazwisko = Kopka | imię = Bogusław | tytuł = Konzentrationslager Warschau. Historia i następstwa| wydawca = Instytut Pamięci Narodowej | miejsce = Warszawa | rok = 2007 | strony = 100 | isbn = 978-83-60464-46-5}}</ref>. Pierwszy proces przed Sądem Krajowym w Hamburgu rozpoczął się 2 maja 1972 roku<ref name="Kur61">{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 61| isbn =}}</ref> i początkowo planowano, że wraz z nim zostanie osądzony również [[Walter Stamm]]<ref name="Palmiry85">{{cytuj książkę |nazwisko = Bartoszewski | imię = Władysław | tytuł = Palmiry| wydawca = op.cit. | miejsce = | rok = | strony = 85| isbn =}}</ref> jednak zmarł on w 1970 roku w [[Berlin Zachodni|Berlinie Zachodnim]] na krótko przed zakończeniem śledztwa. Ostatecznie na ławie oskarżonych wraz z Hahnem zasiadł Thomas Wippenbeck. |
||
Akt oskarżenia zawierał zarzuty dokonania morderstw oraz pomocnictwa w mordach więźniów osadzonych w Pawiaku. Zarzuty dotyczyły<ref name="Kur4950">:{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 49-50| isbn =}}</ref>: |
Akt oskarżenia zawierał zarzuty dokonania morderstw oraz pomocnictwa w mordach więźniów osadzonych w Pawiaku. Zarzuty dotyczyły<ref name="Kur4950">:{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 49-50| isbn =}}</ref>: |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
* osobistego powieszenia na Pawiaku co najmniej dziesięciu ludzi w okresie od początku 1942 roku do sierpnia 1944 roku, |
* osobistego powieszenia na Pawiaku co najmniej dziesięciu ludzi w okresie od początku 1942 roku do sierpnia 1944 roku, |
||
* wraz [[Franz Bürkl|Franzem Bürklem]] do zmuszenia w zimie 1940 roku do „gimnastyki” więźniów na hałdzie rozżarzonego żużlu; w wyniku czego zmarło co najmniej dwóch osadzonych, |
* wraz [[Franz Bürkl|Franzem Bürklem]] do zmuszenia w zimie 1940 roku do „gimnastyki” więźniów na hałdzie rozżarzonego żużlu; w wyniku czego zmarło co najmniej dwóch osadzonych, |
||
* uczestnictwa jako Bechwacher w połowie lipca 1943 roku w egzekucjach Żydów złapanych w ramach tzw. afery [[Hotel Polski]], |
* uczestnictwa jako Bechwacher w połowie lipca 1943 roku w egzekucjach Żydów złapanych w ramach tzw. afery [[Hotel Polski]], |
||
* uczestnictwa w egzekucji od 200-300 więźniów Pawiaka między połową kwietnia i lipca 1944 wraz z personelem Pawiaka, |
* uczestnictwa w egzekucji od 200-300 więźniów Pawiaka między połową kwietnia i lipca 1944 wraz z personelem Pawiaka, |
||
* uczestnictwa w egzekucji 40 więźniów Pawiaka w lipcu 1944 roku, |
* uczestnictwa w egzekucji 40 więźniów Pawiaka w lipcu 1944 roku, |
||
* osobistego rozstrzeliwania więźniów (w tym kobiet i dzieci) pomiędzy lipcem a sierpniem 1944 roku na terenie posesji Dzielna 25-27. |
* osobistego rozstrzeliwania więźniów (w tym kobiet i dzieci) pomiędzy lipcem a sierpniem 1944 roku na terenie posesji Dzielna 25-27. |
||
Po przeprowadzonym dochodzeniu niemiecki sąd skazał Hahna za udział w wymordowaniu ok. 100 więźniów Oddziału III Pawiaka w lipcu 1944 na karę 12 lat pozbawienia wolności. Thomas Wippenbeck natomiast został uznany winnym pomocnictwa w tym mordzie oraz winnym przyczynienia się do śmierci Żydów w ramach tzw. akcji „[[Hotel Polski]]”, ale na podstawie par. 47 rozdz. 2 wojskowego kodeksu karnego<ref group="uwaga">„Reichsgesetzblatt” z 1940 roku, część I, s. 1348. Artykuł mówiący o obowiązku wykonywania rozkazów, który stanowił podstawę częstego uniewinniania [[Zbrodnia nazistowska|zbrodniarzy nazistowskich]] od zarzutów z powodu podległości służbowej oraz „wykonywania rozkazów przełożonych”.</ref> sąd odstąpił od wymierzenia kary<ref name="Palmiry85" /><ref name="Kur5689">{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 568–569| isbn =}}</ref>. Od wyroku odwołały się zarówno prokuratura, motywująca że wyrok jest niewspółmiernie niski w stosunku do wagi czynu, jak również obrona, która domagała się uniewinnienia. W marcu 1975, po dwóch latach rozpatrywania skargi rewizyjnej, wyrok został uprawomocniony<ref name="Kur604">{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 604| isbn =}}</ref>. Wippenbeck nigdy nie poniósł kary za swoje zbrodnie dokonane w Polsce. |
Po przeprowadzonym dochodzeniu niemiecki sąd skazał Hahna za udział w wymordowaniu ok. 100 więźniów Oddziału III Pawiaka w lipcu 1944 na karę 12 lat pozbawienia wolności. Thomas Wippenbeck natomiast został uznany winnym pomocnictwa w tym mordzie oraz winnym przyczynienia się do śmierci Żydów w ramach tzw. akcji „[[Hotel Polski]]”, ale na podstawie par. 47 rozdz. 2 wojskowego kodeksu karnego<ref group="uwaga">„Reichsgesetzblatt” z 1940 roku, część I, s. 1348. Artykuł mówiący o obowiązku wykonywania rozkazów, który stanowił podstawę częstego uniewinniania [[Zbrodnia nazistowska|zbrodniarzy nazistowskich]] od zarzutów z powodu podległości służbowej oraz „wykonywania rozkazów przełożonych”.</ref> sąd odstąpił od wymierzenia kary<ref name="Palmiry85" /><ref name="Kur5689">{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 568–569| isbn =}}</ref>. Od wyroku odwołały się zarówno prokuratura, motywująca że wyrok jest niewspółmiernie niski w stosunku do wagi czynu, jak również obrona, która domagała się uniewinnienia. W marcu 1975, po dwóch latach rozpatrywania skargi rewizyjnej, wyrok został uprawomocniony<ref name="Kur604">{{cytuj książkę |nazwisko = Kur | imię = Tadeusz | tytuł = op.cit| wydawca = | miejsce = | rok = | strony = 604| isbn =}}</ref>. Wippenbeck nigdy nie poniósł kary za swoje zbrodnie dokonane w Polsce. |
||
== Uwagi == |
== Uwagi == |
Aktualna wersja na dzień 22:01, 9 paź 2018
Thomas Wippenbeck (ur. 28 sierpnia 1907 w Gera, zm. po 1972) – SS-Rottenführer, niemiecki zbrodniarz wojenny, funkcjonariusz Sipo, strażnik w więzieniu na ul. Pawiej w Warszawie[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Na Pawiak skierowany został w grudniu 1940 roku gdzie pełnił funkcję wachmajstra. Był jednym z najokrutniejszych katów Pawiaka. Ze względu na wyjątkowe okrucieństwo oraz masowe mordy dokonywane metodą wieszania został nazwany przez więźniów „Wieszatielem”[2]. Wśród więźniów Pawiaka zasłynął m.in. z organizowania ćwiczeń gimnastycznych na gorącym żużlu wyrzucanym z kotłowni[3]. Ćwiczenia te przyczyniły się do śmierci wielu osób osadzonych w areszcie. W 1943 został czasowo oddelegowany do Arbeitserziehungslager w Falentach, jednak wkrótce powrócił na Pawiak i pozostał tam już do 1944.
Po wojnie
[edytuj | edytuj kod]Znalazł się w alianckiej strefie okupacyjnej i zwolniony został z obozu jenieckiego. W 1965 został aresztowany przez władze RFN, a następnie został zwolniony. Jego nazwisko stało się znane opinii publicznej w Niemczech w związku z głośnym, wielowątkowym procesem zbrodniarza wojennego SS-Standartenführera Ludwiga Hahna toczącym się w Hamburgu. Hahn został oskarżony o dokonanie zbrodni na Pawiaku, podczas „Wielkiej Akcji” latem 1942 roku, powstania w getcie warszawskim oraz powstania warszawskiego[4]. Pierwszy proces przed Sądem Krajowym w Hamburgu rozpoczął się 2 maja 1972 roku[5] i początkowo planowano, że wraz z nim zostanie osądzony również Walter Stamm[6] jednak zmarł on w 1970 roku w Berlinie Zachodnim na krótko przed zakończeniem śledztwa. Ostatecznie na ławie oskarżonych wraz z Hahnem zasiadł Thomas Wippenbeck.
Akt oskarżenia zawierał zarzuty dokonania morderstw oraz pomocnictwa w mordach więźniów osadzonych w Pawiaku. Zarzuty dotyczyły[7]:
- osobistego powieszenia na Pawiaku co najmniej dziesięciu ludzi w okresie od początku 1942 roku do sierpnia 1944 roku,
- wraz Franzem Bürklem do zmuszenia w zimie 1940 roku do „gimnastyki” więźniów na hałdzie rozżarzonego żużlu; w wyniku czego zmarło co najmniej dwóch osadzonych,
- uczestnictwa jako Bechwacher w połowie lipca 1943 roku w egzekucjach Żydów złapanych w ramach tzw. afery Hotel Polski,
- uczestnictwa w egzekucji od 200-300 więźniów Pawiaka między połową kwietnia i lipca 1944 wraz z personelem Pawiaka,
- uczestnictwa w egzekucji 40 więźniów Pawiaka w lipcu 1944 roku,
- osobistego rozstrzeliwania więźniów (w tym kobiet i dzieci) pomiędzy lipcem a sierpniem 1944 roku na terenie posesji Dzielna 25-27.
Po przeprowadzonym dochodzeniu niemiecki sąd skazał Hahna za udział w wymordowaniu ok. 100 więźniów Oddziału III Pawiaka w lipcu 1944 na karę 12 lat pozbawienia wolności. Thomas Wippenbeck natomiast został uznany winnym pomocnictwa w tym mordzie oraz winnym przyczynienia się do śmierci Żydów w ramach tzw. akcji „Hotel Polski”, ale na podstawie par. 47 rozdz. 2 wojskowego kodeksu karnego[a] sąd odstąpił od wymierzenia kary[6][8]. Od wyroku odwołały się zarówno prokuratura, motywująca że wyrok jest niewspółmiernie niski w stosunku do wagi czynu, jak również obrona, która domagała się uniewinnienia. W marcu 1975, po dwóch latach rozpatrywania skargi rewizyjnej, wyrok został uprawomocniony[9]. Wippenbeck nigdy nie poniósł kary za swoje zbrodnie dokonane w Polsce.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Reichsgesetzblatt” z 1940 roku, część I, s. 1348. Artykuł mówiący o obowiązku wykonywania rozkazów, który stanowił podstawę częstego uniewinniania zbrodniarzy nazistowskich od zarzutów z powodu podległości służbowej oraz „wykonywania rozkazów przełożonych”.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pawiak był etapem. Wspomnienia z lat 1939–1944, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1987, ISBN 8220538475, str.497.
- ↑ Tadeusz Kur: op.cit. s. 46.
- ↑ Pawiak był etapem. Wspomnienia z lat 1939–1944, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1987, ISBN 8220538475, str.14.
- ↑ Bogusław Kopka: Konzentrationslager Warschau. Historia i następstwa. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 100. ISBN 978-83-60464-46-5.
- ↑ Tadeusz Kur: op.cit. s. 61.
- ↑ a b Władysław Bartoszewski: Palmiry. op.cit., s. 85.
- ↑ :Tadeusz Kur: op.cit. s. 49-50.
- ↑ Tadeusz Kur: op.cit. s. 568–569.
- ↑ Tadeusz Kur: op.cit. s. 604.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Bartoszewski: Palmiry. Warszawa: Książka i Wiedza, 1976.
- Tadeusz Kur: Sprawiedliwość pobłażliwa. Proces kata Warszawy Ludwiga Hahna w Hamburgu. Warszawa: wydawnictwo MON, 1975.
- „Prozesse Bis zum letzten”, Der Siegel, 1/1973 artykuł w archiwum Spiegla na spiegel.de.