rzecz

wymowa:

​^?/i, IPA: [ʒɛt͡ʃ], AS: [žeč]

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) wytwór materialny, przedmiot

(1.2) sprawa, problem, zagadnienie

(1.3) temat, treść, wątek

(1.4) zadanie, obowiązek, czynność

(1.5) zakres, dziedzina, dział

(1.6) wydarzenie, fakt, okoliczność

(1.7) przedsięwzięcie, zamiar, plan, czyn

(1.8) filoz. desygnat

(1.9) daw. rozmowa, gadanie, mówienie^[1]

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 2. os. lp rozk. od: rzec

odmiana:

(1.1-9)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	rzecz	rzeczy
dopełniacz	rzeczy	rzeczy
celownik	rzeczy	rzeczom
biernik	rzecz	rzeczy
narzędnik	rzeczą	rzeczami
miejscownik	rzeczy	rzeczach
wołacz	rzeczy	rzeczy

(2.1) zob. rzec

przykłady:

(1.1) Strych pełen jest starych rzeczy.

(1.2) Na zebraniu z pewnością omawiano rzeczy dużej wagi.

(1.3) Polityka to raczej nudna rzecz.

(1.4) Męska to rzecz – polowanie.

(1.5) Klasyfikowanie języków jest rzeczą językoznawstwa.

(1.6) Wczoraj stała się nieprawdopodobna rzecz!

(1.7) Dopuściłeś się w swym życiu haniebnych rzeczy.

(1.9) Młodzieniec spodobał się iey, a iemu takoś Medea, wstąpili z sobą w rzecz, a z rzeczy w przyiaźń. (sic!)^[1]

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) przedmiot, obiekt

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. rzeczownik m, rzeczowność ż, rzeczowość ż, rzeczywistość ż

czas. rzec dk.

przym. rzeczowy, rzeczowny, rzeczownikowy

przysł. rzeczowo

związki frazeologiczne:

być do rzeczy • coś jest na rzeczy • do rzeczy • gadać od rzeczy • mówić do rzeczy • mówić od rzeczy • nazywać rzeczy po imieniu • przystąpić do rzeczy • rzecz gustu • znać się na rzeczy

etymologia:

(1.1) < (1.9)^[2]

(1.9) prasł. *rĕčь < prasł. *rekti^[2]

uwagi:

tłumaczenia:

• abchaski: (1.2) ау'с
• angielski: (1.1) thing; (1.2) problem; (1.3) subject
• arabski: (1.1) شيء
• baskijski: (1.1) gauza; (1.2) arazo; (1.3) gai
• białoruski: (1.1) рэч ż; (1.2) рэч ż
• bułgarski: (1.1) вещ ż, предмет m; (1.3) тема ż, предмет m
• chiński standardowy: (1.1) 东西 (dōngxī); (1.2) 事 (shì)
• chorwacki: (1.1) stvar ż
• czeski: (1.1) věc ż
• dolnołużycki: (1.1) wěc ż; (1.2) wěc ż; (1.3) wěc ż
• duński: (1.1) ting n; (1.2) sag w
• esperanto: (1.1) aĵo, objekto
• fiński: (1.1) esine
• francuski: (1.1) chose ż
• gudźarati: (1.1) વસ્તુ ż (vastu), ચીજ ż (cīja)
• hawajski: (1.1) mea
• hindi: (1.1) वस्तु
• hiszpański: (1.1) cosa ż, objeto m
• ido: (1.1) kozo
• interlingua: (1.1) cosa
• inuktitut: (1.1) ᐱ (pi)
• islandzki: (1.1) hlutur m, þing n
• japoński: (1.1) 物 (もの, mono)
• kataloński: (1.1) cosa ż
• łaciński: (1.1) rēs ż
• łotewski: (1.1) lieta ż
• niderlandzki: (1.1) ding n
• niemiecki: (1.1) Sache ż, Ding n, Gegenstand m; (1.2) Gegenstand m; (1.3) Gegenstand m
• pikardyjski: (1.1) cose ż
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1-3)  
• rosyjski: (1.1) вещь ż; (1.3) тема
• sanskryt: (1.1) वस्तु
• słowacki: (1.1) vec ż
• słoweński: (1.1) stvar ż, reč ż
• staroegipski: (1.1)   (ꜥ)
• suahili: (1.1) jambo, kitu
• szwedzki: (1.1) sak w, föremål n
• tahitański: (1.1) mea
• turecki: (1.1) şey
• ukraiński: (1.1) річ ż
• węgierski: (1.1) dolog, tárgy
• wilamowski: (1.1) zah ż, zaoch ż
• włoski: (1.1) cosa ż
• wolof: (1.1) yëf

źródła: