William Buckland

pastor, geolog i paleontolog

William Buckland (ur. 12 marca 1784, zm. 14 sierpnia 1856) – angielski pastor, geolog i paleontolog. Laureat Medalu Copleya.

William Buckland
Ilustracja
William Buckland, ok. 1845 roku
Data urodzenia

12 marca 1784

Data śmierci

14 sierpnia 1856

Zawód, zajęcie

pastor, geolog, paleontolog

Odznaczenia

Życiorys

edytuj

W 1813 roku Buckland został wykładowcą mineralogii w University of Oxford. Wkrótce potem z kamieniołomu w Stonesfield przywieziono mu niezidentyfikowane kości. W 1824 roku zdecydował się na publikację artykułu „Notice on the Megalosaurus or Great Fossil Lizard of Stonesfield”, w którym opisał naukowo skamieniałości zwierząt składające się z fragmentów szczęk, kilku kręgów, niekompletnej miednicy i kończyn tylnych. Był to pierwszy naukowy opis dinozaura – nowemu rodzajowi Buckland nadał nazwę Megalosaurus[1]. Wykorzystał do opisu posiadaną wiedzę anatomiczną, a odrzucił inspiracje wyobrażeń antycznych i biblijnych. Był autorem pracy "O organicznych pozostałościach, ocalałych w pieczarach, a także o innych zjawiskach geologicznych, świadczących o faktach światowego potopu" (Reliquiae Diluvianae, or, Observations on the Organic Remains attesting the Action of a Universal Deluge) opublikowanej w 1823.

Także w 1823 roku Buckland odnalazł szkielet ludzki z okresu górnego paleolitu tzw. Czerwoną Damę z Paviland. Szczątki prawie kompletne były pozbawione czaszki. Odkrywca szkieletu błędnie zidentyfikował płeć człowieka, a także – jako kreacjonista – nie dopuszczając możliwości, by ludzie istnieli na tych terenach przed legendarnym biblijnym potopem – jego wiek (przypuszczał, że szczątki pochodziły z czasów starożytnego Rzymu). Fakt, że szkielet pokryty był czerwonym barwnikiem (ochrą) i ozdobiony pierścieniami oraz naszyjnikami z muszelek i kości, doprowadził odkrywcę do wniosku, że odnalazł szczątki rzymskiej prostytutki lub czarownicy. W pierwszym momencie Buckland prawidłowo zidentyfikował szkielet jako męski, dopiero nieco później zrewidował ten pogląd, wnioskując na podstawie przesłanek pozaanatomicznych, że ma do czynienia z kobietą, a priori uznając ją przy tym za czarownicę. Wokół szkieletu znaleziono bowiem kilkadziesiąt pręcików z kości (choć pewnie wchodziły niegdyś w skład naszyjnika, to skojarzyły się znalazcom z "czarodziejskimi różdżkami"), przedmiot w kształcie rozwidlonego języka węża i kawałek łopatki owcy (tej kości również przypisywano moc magiczną).

Przypisy

edytuj
  1. Adam Zubek: A zęby miały jak banany. [w:] Polityka [on-line]. POLITYKA Sp. z o.o., 2014-07-15. [dostęp 2014-07-16]. (pol.).