Tadeusz Bylewski, ros. Фаддей Сигизмундович Былевский (ur. 21 lipca?/2 sierpnia 1866[1] w Kijowie zm. 17 lipca 1939[2]) – generał major Armii Imperium Rosyjskiego i generał dywizji Wojska Polskiego.

Tadeusz Bylewski
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

2 sierpnia[1] 1866
Kijów

Data i miejsce śmierci

17 lipca 1939 lub 25 października 1939
nieznane

Przebieg służby
Lata służby

18851913; 19141921

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

26 Brygada Pospolitego Ruszenia
8 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca brygady
dowódca dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Broń Świętego Jerzego
Grób Tadeusza Bylewskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Życiorys

edytuj

Był uczniem Włodzimierskiego Kijowskiego Korpusu Kadetów w Kijowie (ros. Владимирский Киевский кадетский корпус). 29 sierpnia 1883 roku rozpoczął służbę w armii rosyjskiej. Dwa lata później ukończył 1. Pawłowską Szkołę Wojskową w Petersburgu. Awansował na podporucznika ze starszeństwem z 5 sierpnia 1885 roku i został przydzielony do 69 Riazańskiego Pułku Piechoty (ros. 69-й пехотный Рязанский полк), który stacjonował w Lublinie i wchodził w skład I Brygady 18 Dywizji Piechoty. Na sztabskapitana awansował ze starszeństwem z 6 grudnia 1897 roku. Przez sześć lat i pięć miesięcy dowodził kompanią. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z 6 grudnia 1907 roku. Do 1913 roku pełnił służbę w Lejb-Gwardyjskim Sankt-Petersburskim Pułku Króla Fryderyka Wilhelma III w Warszawie. W 1913 roku podał się do dymisji. Po rozpoczęciu I wojny światowej zmobilizowany i mianowany dowódcą 26 Brygady Pospolitego Ruszenia (ros. 26-я бригада Государственного ополчения). W 1916 roku awansował na generała majora.

8 lutego 1917 roku przystąpił do organizacji Dywizji Strzelców Polskich. Dowództwo dywizji mieściło się w Kijowie, a oddziały w Biełgorodzie, Boryspolu, Czugujewie, Połtawie i Bieriezaniu. 10 kwietnia tego roku po ustąpieniu ze stanowiska dowódcy dywizji wyjechał do Piotrogrodu, gdzie objął stanowisko przewodniczącego Komisji Wojskowej dla Formowania Oddziałów Polskich przy Sztabie Najwyższego Głównodowodzącego.

W Wojsku Polskim od listopada 1918 roku. Organizował oddziały wojskowe w Lublinie. Poniósł fiasko wobec postawy oficerów Polskiej Organizacji Wojskowej. Z dniem 11 kwietnia 1919 roku został przydzielony do rezerwy oficerów Wojsk Polskich[3]. 7 maja 1919 roku został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała podporucznika[4]. Do 1 sierpnia 1919 roku był dowódcą 8 Dywizji Piechoty[5]. Później, do 1 kwietnia 1921, pełnił służbę w Centralnej Komisji Kontroli Stanów. 26 stycznia 1921 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu generała podporucznika, w grupie oficerów byłych korpusów wschodnich i byłej armii rosyjskiej[6].

Z dniem 1 kwietnia 1921 roku został przeniesiony w stały stan spoczynku, w stopniu generała podporucznika[7]. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji[8]. W 1934 roku figurował na liście starszeństwa oficerów stanu spoczynku, jako generał dywizji ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku[9]. Zginął w wypadku samochodowym. Jest pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 39-3-5)[10].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Rocznik oficerski 1923 (s. 1575) podaje datę urodzenia 21 czerwca 1866 r.
  2. Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski nie podają daty śmierci generała, natomiast Piotr Stawecki podaje datę 25 października 1939
  3. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 57 z 24 maja 1919 roku, poz. 1806.
  4. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 55 z 20 maja 1919 roku, poz. 1701.
  5. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 84 z 12 sierpnia 1919 roku, poz. 2962.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, poz. 139, tu jako datę urodzenia podano 21 czerwca 1866 roku.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 26 lutego 1921 roku, poz. 225.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 737, tu podano, że urodził się 21 czerwca 1866 roku.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 321, tu jako datę urodzenia podano 2 sierpnia 1866 roku. Przyjmując tę ostatnią datę jako prawidłową i podaną według kalendarza gregoriańskiego, to według kalendarza juliańskiego urodził się 21 lipca 1866 roku. Zobacz daty nowego i starego porządku.
  10. Cmentarz Stare Powązki: BYLEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].

Bibliografia

edytuj
  • Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
  • Roczniki Oficerskie 1923, 1924 i 1928.
  • Henryk Piotr Kosk, Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny, tom 1 A-Ł, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 1998, ISBN 83-87103-55-1.
  • Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
  • Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.
  • Wacław Lipiński, Walka zbrojna o niepodległość Polski w latach 1905-1918, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1990, ISBN 83-85218-00-9.
  • Tadeusz Bylewski, Armia rosyjska w wielkiej wojnie. Kartoteka projektu, [1].