Sharon Stone

Urodziła się w miasteczku Meadville^[1][7] w stanie Pensylwania jako drugie z czworga dzieci Dorothy Marie (z domu Lawson; ur. 1933), księgowej, i Josepha Williama „Joego” Stone’a II (1930–2009), producenta narzędzi i matryc oraz pracownika fabryki^[8]. Jej rodzina miała pochodzenie angielskie, niemieckie, szkockie i irlandzkie^[9]. Wychowywała się z dwoma braćmi – starszym Michaelem (ur. 1951) i młodszym Patrickiem (ur. 1965) oraz młodszą siostrą Kelly (ur. 1961).

Ze względu na wysoki iloraz inteligencji (IQ 154^[10]) władze szkolnego okręgu Saegertown nalegały na przyspieszenie edukacji Sharon. Już w wieku pięciu lat zaczęła uczęszczać do szkoły podstawowej^[11]. W 1975 ukończyła liceum Saegertown High School^[12] w Saegertown w hrabstwie Crawford. Będąc jeszcze w szkole średniej, w 1973 zaczęła brać udział w zajęciach na Edinboro University of Pennsylvania – wybrała tam literaturoznawstwo; później, jako drugi główny przedmiot studiów, obrała architekturę nowożytną. Stone, zainspirowana Hillary Clinton, powróciła na uniwersytet w Edinboro, aby ukończyć studia w 2016^[13].

Występowała w szkolnych przedstawienia teatralnych. Według Richarda Bakera, ówczesnego zastępcy dyrektora liceum w Saegertown, Na scenie od początku robiła wrażenie bardzo pewnej siebie, miała w sobie tę jakąś iskrę. Nic jednak nie wskazywało na to, że wyrośnie z niej najseksowniejsza gwiazda światowego kina. Przez myśl mi to nie przeszło^[14].

W 1975 wygrała w okręgowym konkursie piękności i otrzymała tytuł Miss Hrabstwa Crawford (Pensylwania), a następnie w wieku 17 lat wzięła udział w wyborach Miss Pensylwanii. Nie zajęła w nich żadnego punktowanego miejsca; jeden z jurorów zasugerował jednak, że powinna zacząć karierę modelki. W 1977 Stone opuściła Meadville i przeniosła się do New Jersey^[15]. Wkrótce podpisała kontrakt z agencją modelek Eileen Ford Models w Nowym Jorku. Wzięła udział w kilkudziesięciu reklamówkach, reklamowała m.in. sieć barów Burger King oraz produkty do makijażu i kosmetyki dla kobiet firmy Maybelline. Mieszkając w Europie postanowiła zostać aktorką^[15]. W 1979 zrezygnowała z pracy modelki i zamieszkała w Los Angeles. Zarobione pieniądze inwestowała w kursy aktorskie. Cały czas podnosiła swoje kwalifikacje aktorskie – brała udział w Warsztatach Aktorskich Tracy Roberts i Warsztatach Improwizacji Komediowej Harveya Lembecka. Pobierała prywatne lekcje u Allana Richa.

W 1980 zadebiutowała na kinowym ekranie jako statystka w komediodramacie Woody’ego Allena Wspomnienia z gwiezdnego pyłu^[17], gdzie pojawiła się jako „piękna dziewczyna w pociągu”, nie wypowiedziała ani jednego słowa, całowała tylko głównego bohatera Sandy’ego Batesa (granego przez samego Allena) przez szybę wagonu. Rok później w horrorze Wesa Cravena Śmiertelne błogosławieństwo (1981) zagrała postać modelki-narkomanki, którą śledzi psychopatyczny morderca. Zauważona w filmie Allena przez francuskiego reżysera Claude’a Leloucha zagrała epizodyczną rolę w jego dramacie Jedni i drudzy (Les Uns et les Autres, 1982) u boku Jamesa Caana, Geraldine Chaplin, Fanny Ardant i Daniela Olbrychskiego. Wystąpiła też w serialach: NBC Bay City Blues (1983-1984) w roli Cathy St. Marie, żony znanego gracza baseballa (Patrick Cassidy) z Michaelem Nouri, Kenem Olinem i Dennisem Franzem, NBC Remington Steele (1983) jako Jillian Montague, CBS Mike Hammer (1984) – odc. „Sceny w mroku” (Shots in the Dark) jako Julie Elandz ze Stacym Keachem, Donem Stroudem i Jeffem Conawayem oraz CBS Magnum (1984) – odc. „Echa umysłu” (Echoes of the Mind), gdzie grała identyczne bliźniaczki Diane Dupres i Deirdre Dupres, a jedna z nich zainteresowana była postacią prywatnego detektywa Thomasa Magnuma (Tom Selleck)^[15].

Po raz pierwszy zwróciła na siebie uwagę krytyków w komediodramacie Charlesa Shyera Różnice nie do pogodzenia (1984), gdzie zagrała początkującą gwiazdeczkę filmową, która rozbija małżeństwo głównych bohaterów (Ryan O’Neal i Shelley Long). Za rolę tę Sharon Stone otrzymała sporo przychylnych recenzji; była to jej najlepiej przyjęta przez krytyków rola w latach 80. XX wieku. Sama aktorka stwierdziła później: Film wydawał mi się szalenie zabawny, a praca nad nim sprawiała prawdziwą przyjemność. Otrzymałam za tę rolę mnóstwo gratulacji i pochwał, zebrałam wspaniałe recenzje, szkoda tylko, że w tym właśnie czasie źle pokierowano moją karierę. Popełniono błędy, które kosztowały mnie wiele lat pracy w różnych parszywych filmach^[18].

Po występie w filmie telewizyjnym NBC Gra o wszystko w Las Vegas (1984) z udziałem Rocka Hudsona wyjechała do Zimbabwe, gdzie miano kręcić nową adaptację powieści H. Ridera Haggarda Kopalnie króla Salomona. Zdjęcia rozpoczęły się 6 stycznia 1985. Od razu postanowiono nakręcić dwa filmy – obok Kopalni króla Salomona realizowano jego kontynuację zatytułowaną Allan Quatermain i zaginione miasto złota. Stone wcieliła się w postać Jesse Huston, która – szukając swojego ojca, zaginionego w Afryce profesora archeologii – wynajmuje łowcę przygód, Allana Quatermaina, granego przez Richarda Chamberlaina. Scenariusze obu filmów okazały się kiepskie; poza tym ekipa filmowa miała do czynienia z licznymi problemami: niepokojami politycznymi w Zimbabwe, nienotowanymi od dawna gwałtownymi burzami, wiszącą nad filmowcami groźbą malarii. Stone nie wspominała najlepiej okresu spędzonego w Afryce: Wiem, że zachowywałam się jak jędza. Ale gdy się weźmie pod uwagę, że straciłam rok życia w Afryce, i to tylko po to, żeby się pokazać w czymś takim jak „Kopalnie króla Salomona” i „Allan Quatermain” to chyba miałam prawo być wkurzona...^[19]. Za rolę w Allanie Quatermainie... otrzymała pierwszą w swojej karierze nominację do Złotej Maliny w kategorii „najgorsza aktorka”.

Po powrocie do Stanów Zjednoczonych życie zawodowe Sharon Stone nie wyglądało najlepiej. Zgłosiła swoją kandydaturę do głównej roli w Fatalnym zauroczeniu, jednak nie została dopuszczona nawet do przesłuchania. Nie udało się jej zagrać ani reporterki Vicki Vale w Batmanie (rola ta przypadła Kim Basinger), ani Breathless Mahoney w Dicku Tracym (tę rolę zagrała Madonna). W 1986 wystąpiła w nietypowej dla siebie roli kompozytora i wykonawcy muzyki filmowej w Parting Glances (piosenki „Obsession” i „Slow Down”). Mimo trudności, starała się występować w możliwie największej liczbie filmów; spośród nich na uwagę zasługuje popularna komedia Akademia policyjna 4 (1987), Nico (1988, ekranowy debiut Stevena Seagala) oraz film sensacyjny Szalony Jackson (1988), którego producentem był Joel Silver (mający na koncie sukcesy m.in. Zabójczej broni i Szklanej pułapki). W miniserialu ABC Wojna i pamięć (1987) wystąpiła jako Janice Henry. Po roli Casey Cantrell w Łzach w deszczu (1988) otrzymała tak zjadliwe recenzje, że wiele znanych osób nadesłało jej pocieszające listy, kwiaty i podarunki^[20].

W 1990 została dostrzeżona przez krytykę i publiczność jako Lori Quaid w sensacyjnym filmie fantastycznonaukowym Pamięć absolutna z Arnoldem Schwarzeneggerem w reżyserii Paula Verhoevena. Początkowo chciała odrzucić ofertę zagrania w tym filmie, jednak przekonało ją nazwisko holenderskiego reżysera Verhoevena. W ramach przygotowań do tej roli uczyła się taekwondo.

W lipcu 1990 jej zdjęcia pojawiły w magazynie „Playboy”^[21]; Stone twierdziła, że zgodziła się na rozbieraną sesję jedynie ze względów finansowych. Według relacji fotografa Phillipa Dixona Miała pomysły bardziej ryzykowne od moich. Potrafiła wspiąć się na wąską drabinę w kilkunastocentymetrowych szpilkach. Poza nimi miała na sobie już tylko majteczki. Dwanaście metrów wysokości, a ona bez mrugnięcia okiem wdrapała się aż na sam szczyt! Zrobiła wszystko, bylebyśmy odnieśli sukces. Pozowała jak profesjonalistka^[22].

W ciągu dwóch lat po sukcesie Pamięci absolutnej Sharon Stone zagrała w pięciu niskobudżetowych filmach. Prawdziwym przełomem w jej karierze stała się rola biseksualnej pisarki Catherine Tramell w dreszczowcu erotycznym Paula Verhoevena Nagi instynkt (1992). Początkowo do roli Catherine Tramell Michael Douglas polecił Kim Basinger, która odmówiła. Zaproponował także Julię Roberts, Gretę Scacchi i Meg Ryan, ale one również odrzuciły tę rolę, podobnie jak Michelle Pfeiffer, Geena Davis, Kathleen Turner, Ellen Barkin i Mariel Hemingway. Verhoeven myślał też o obsadzeniu Demi Moore. Do roli kandydowała Kelly Lynch. Stone, która ostatecznie została wybrana do tej roli, była nieznana, choć wcześniej pracowała z Verhoevenem nad Pamięcią absolutną. Do historii przeszła scena przesłuchania, kiedy w tyleż zmysłowy, co wyuzdany sposób założyła nogę na nogę. W wydanych w marcu 2021 pamiętnikach The Beauty of Living Twice Sharon Stone przyznała, że została wprowadzona w błąd i nie wiedziała, że w słynnej scenie przesłuchania będzie można zobaczyć jej krocze. Z kolei Verhoeven twierdził, że wszystko było dokładnie ustalone i aktorka doskonale wiedziała, jak ma wyglądać ta scena^[23].

Stone została doceniona przez krytykę, MTV przyznało jej tytuł „Najbardziej pożądanej kobiety” i otrzymała MTV Movie Awards dla najlepszej aktorki, była nominowana do Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym, Saturna w kategorii najlepsza aktorka i nagrody niemieckiego dwutygodnika dla młodzieży „Bravo”, ale także okrzyknięto ją symbolem seksu^[24]. Nagi instynkt przyniósł ponad pół miliarda dolarów zysku. Stone zdawała sobie z tego sprawę: „Przed „Nagim instynktem” zrobiłam 16 filmów; grałam zawsze wariatkę, narkomankę lub alkoholiczkę. Ale później w filmie mogłam już przebierać w rolach”. To Nagi instynkt sprawił, że honorarium Sharon Stone za jeden film podskoczyło do 5-6 milionów dolarów^[25].

Po Nagim instynkcie została wymieniona przez magazyn „People” jako jedna z 50. najpiękniejszych osób na świecie. W 1992 fotograf George Hurrell wykonał serię zdjęć Stone, Sherilyn Fenn, Juliana Sandsa, Raquel Welch, Erica Robertsa i Seana Penna. Jako Catherine Trammell pojawiła się w komedii sensacyjnej Johna McTiernana Bohater ostatniej akcji (1993), a w 2019 mając 61 lat podczas imprezy magazynu „GQ” odegrała scenę z Nagiego instynktu. Samą siebie – Sharon Stone, która zdobyła sławę dzięki Nagiemu instynktowi – zagrała też w jednym z odcinków serialu HBO Go Nowy papież (The New Pope, 2020) autorstwa Paola Sorrentina; pojawiła się na zaproszenie papieża Jana Pawła III (John Malkovich)^[26].

W 1995 Paul Verhoeven chciał Stone zaangażować do roli Cristal Connors w swoim dramacie erotycznym Showgirls. W efekcie postać tę zagrała Gina Gershon. W 2001 Stone miała zagrać główną rolę w biografii o niemieckiej reżyserce filmowej Leni Riefenstahl. Przyszły reżyser, Paul Verhoeven i sama Riefenstahl, faworyzowali Stone, aby przedstawiła Riefenstahl w filmie. Verhoeven, z którym Stone wcześniej pracowała, wycofał się z projektu, podobno dlatego, że chciał zatrudnić droższego scenarzystę niż producenci^[15].

Wystąpiła w kilku rolach w Saturday Night Live (1992). Wzięła udział w reklamie Pirelli (1993). Gościła wielokrotnie na okładkach magazynów takich jak „Vogue”^[27], „Vanity Fair”, „Elle”, „People”, „Playboy”, „Zwierciadło”, „Harper’s Bazaar”, „L’Officiel”, „GQ”, „Empire”, „Esquire”, „Marie Claire”, „Interview”, „Cosmopolitan”, „Viva!” i „Gala”^[28]. Za rolę Carly Norris, redaktorki książek i rozwódki po trzydziestce, która wprowadza się do nowojorskiego ekskluzywnego budynku „113” w dreszczowcu erotycznym Phillipa Noyce’a Sliver (1993) w oparciu o powieść Iry Levina i na podstawie scenariusza Joego Eszterhasa była nominowana Złotej Maliny jako najgorsza aktorka, ale także otrzymała nominację do MTV Movie Award jako najbardziej pożądana aktorka. Za rolę May Munro w dramacie sensacyjnym Specjaliście (1994) dostała dwie Złote Maliny w kategorii „najgorsza aktorka” (także jako Sally Eastman, zimna i wyrachowana żona w melodramacie Marka Rydella Na rozstaju (1994) z Richardem Gere) oraz „najgorszy duet filmowy” z Sylvestrem Stallone. Była współproducentką westernu Sama Raimiego Szybcy i martwi (1995), gdzie zagrała postać Ellen, chcącej zemścić się na szeryfie miasteczka Redemption (Gene Hackman), za którą zdobyła nominację do nagrody Saturna w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa^[29]. Jedną z najważniejszych w jej karierze okazała się kreacja antagonistki sprytnej manipulatorki Ginger McKenny w dramacie kryminalnym Martina Scorsese Kasyno (1995). Za swój występ zdobyła Złoty Glob dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym, nominację do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, a jej postać uznano za jedną z najlepszych czarnych charakterów we współczesnym kinie^[30].

W listopadzie 1995 Stone odsłoniła swoją gwiazdę w Alei Gwiazd na bulwarze w Hollywood, z siedzibą pod 6925 Hollywood Blvd. W tym samym roku magazyn „Empire” wybrał jedną ze stu najseksowniejszych gwiazd w historii filmu. W październiku 1997 znalazła się w gronie stu najlepszych gwiazd filmowych wszech czasów^[31].

Kolejną nominację do Złotej Maliny jako najgorsza nowa gwiazda przyniosła jej rola Nicole Horner, pełnej energii kochanki dyrektora (Chazz Palminteri) podrzędnej szkoły z internatem, w remake’u Widma Henri-Georges’a Clouzota zatytułowanym Diabolique (1996) z Isabelle Adjani i postać Cindy Liggett, czekającą na karę śmierci za morderstwo pary nastolatków w dramacie Bruce’a Beresforda Cena nadziei (1996). Jako matka głównego bohatera (Kieran Culkin) w komediodramacie Potęga przyjaźni (1998) była nominowana do Złotego Globu dla najlepszej aktorki drugoplanowej. Kreacja Sarah Little w komedii Alberta Brooksa Muzie (1999) z Andie MacDowell była nominowana do Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu. Jednak za tytułową rolę dziewczyny gangstera Glorii Swenson w dreszczowcu Sidneya Lumeta Gloria (1999) po raz kolejny była nominowana do Złotej Maliny w trzech kategoriach: najgorsza aktorka, najgorsza kobieca fryzura na ekranie i najgorszy fałszywy akcent.

W noweli pt. 2000 z Ellen DeGeneres w reż. Anne Heche z melodramatu telewizyjnego HBO Gdyby ściany mogły mówić 2 (2000), określanego przez krytykę mianem pornograficznym^[32] zagrała postać lesbijki Fran, która przyniosła jej nagrodę organizacji Human Rights Campaign, walczącej o prawa mniejszości seksualnych.

Była egzotyczną tancerką w komedii sensacyjnej Wspaniały Joe (2000) z udziałem Billy’ego Connolly. Zasiadała w jury konkursu głównego na 55. MFF w Cannes (2002). Wystąpiła w trzech odcinkach z ósmego sezonu serialu ABC Kancelaria adwokacka (2003) wystąpiła gościnnie w roli Sheili Carlisle, prawniczki, która wierzy, że potrafi komunikować się z Bogiem, zdobywając nagrodę Primetime Emmy. Powróciła na kinowy ekran w dreszczowcu psychologicznym Mike’a Figgisa Cold Creek Manor (2003) z Dennisem Quaidem. Artystyczną i komercyjną porażką okazała się w ekranizacja komiksu Boba Kane’a Kobieta-Kot (2004). W tym filmie w reż. Pitofa z Halle Berry w roli tytułowej, zagrała dyrektorkę firmy kosmetycznej Laurel Hedare i antagonistkę, która ma obsesję na punkcie wieku. Zebrała pochlebne recenzje za rolę Laury w komediodramacie Jima Jarmuscha Broken Flowers (2005) z Billem Murrayem i Jessicą Lange. W 2005 otrzymała także nagrodę specjalną za wkład w rozwój światowego kina na Festiwalu Filmowym w Karlowych Warach.

Przez lata konsekwentnie nie zgadzała się wystąpić na planie drugiej części Nagiego instynktu, w końcu jednak podpisała kontrakt. Powróciła jako Catherine Trammell w oczekiwanym sequelu w reżyserii Michaela Catona-Jonesa Nagi instynkt 2 (2006), który nie przyniósł spodziewanych zysków (39 mln dolarów przy budżecie w wysokości 70 mln), został surowo oceniony przez krytyków, a Stone dostała drugą w karierze Złotą Malinę. W dramacie biograficznym Jeffreya Friedmana i Roba Epsteina Królowa XXX (2013) zagrała rolę Dorothy Boreman, konserwatywnej matki aktorki porno Lindy Lovelace (Amanda Seyfried).

Stone angażuje się w działalność charytatywną, propaguje ideę adopcji, wspiera Ruch Obrony Praw Człowieka oraz walczy o prawa mniejszości homoseksualnych^[31].

W 2011 podczas rozmowy z Piersem Morganem w CNN zdementowała plotki i ucięła spekulacje, że jej pierwszym mężem był George Howe Englund, Jr.^[33], syn aktorki Cloris Leachman. Nie wspomina też o tym małżeństwie Douglas Thompson, autor biografii Sharon Stone^[34].

18 sierpnia 1984 w Erie poślubiła Michaela Greenburga^[35], producenta serialu MacGyver. 26 października 1986 Greenburg wyprowadził się z ich mieszkania; rozwiedli się 20 stycznia 1987^[35].

Spotykała się z Brentem Huffem. W 1991 przez kilka miesięcy spotykała się z producentem filmowym Steve’m Bingiem, który popełnił samobójstwo. W lutym 1992 była związana z Dwightem Yoakamem^[35], amerykańskim muzykiem i aktorem, a w latach 1993−1994 z producentem filmowym Williamem J. MacDonaldem^[35].

14 lutego 1998 wyszła za mąż za Phila Bronsteina, wydawcę prasowego. Małżeństwo zakończyło się rozwodem 29 stycznia 2004, po tym, gdy Bronsteina „przerosło” wspieranie żony po krwotoku podpajęczynówkowym, który przeszła 29 września 2001^[36].

Ma trzech adoptowanych synów: Rona Josepha Bronsteina (ur. 2000), Lairda (ur. 2005) i Quinna (ur. 2006).

• Złoty Glob Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym: 1996 Kasyno
• Nagroda Emmy Najlepszy gościnny występ w serialu dramatycznym – aktorka: 2004 Kancelaria adwokacka
• Złota Malina
  • Najgorsza aktorka: 1995 Intersection
  • Najgorsza ekranowa para: 1995 Specjalista
  • Najgorsza aktorka: 2007 Nagi instynkt 2

• Portret na życzenie: Sharon Stone. „Film”. nr 28/1992 (2243) (XLVII), s. 30, 12 lipca 1992. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
• Elżbieta Ciapara. Kusi, prowokuje, niszczy. „Film”. nr 34 (październik)/1993 (2301), s. 49–51. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
• Thompson Douglas: Sharon Stone (Sharon Stone: Basic Ambition). Katowice: Videograf, 1994. ISBN 978-0316911153.
• Barbara Kosecka: Słownik filmu pod red. Rafała Syski: Sharon Stone. Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2005, s. 407. ISBN 83-7389-981-2.
• Diana Rymuza. „Kultura” Ross Marion: Życie zaczyna się po czterdziestce. „Dziennik Polska-Europa-Świat”, s. 3–4, 23 marca 2007. Warszawa: Infor PL. ISSN 1895-6742. 
• Sharon Stone: The Beauty of Living Twice. Atlantic Books, 2022. ISBN 978-1838953898.
• Austria Ventura: Sharon Stone Biography: A Journey Through Fame and the Untold Story. Independently published, 2023. ISBN 979-8870379593.

• Sharon Stone w bazie IMDb (ang.)
• Sharon Stone w bazie Filmweb
• Sharon Stone w bazie Notable Names Database (ang.)