Maxime Weygand

Maxime Weygand
	generał armii
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1867 ; Bruksela
Data i miejsce śmierci	28 stycznia 1965 ; Paryż
	Przebieg służby
Lata służby	1885–1942
Siły zbrojne	Armée française
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna polsko-bolszewicka,; II wojna światowa; • kampania francuska
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Maxime Weygand (ur. 21 stycznia 1867 w Brukseli, zm. 28 stycznia 1965 w Paryżu) − generał armii (fr. Général d'armée) Francuskich Sił Zbrojnych, prawicowy polityk, rzecznik kolonializmu Francji, członek Akademii Francuskiej od 1931.

Maxime Weygand w składzie delegacji podpisującej zawieszenie broni z Niemcami 11 listopada 1918 w Compiègne (drugi od lewej w furażerce)

Życiorys

Ukończył oficerską szkołę w 1887 roku. Uczestnik I wojny światowej. Od listopada 1917 roku członek Wyższej Rady Wojskowej, od marca następnego roku szef Sztabu Generalnego. Był członkiem Komisji Ministerstwa Spraw Zagranicznych Francji do określenia granic państwa polskiego^[1]. W 1920 członek Misji Międzysojuszniczej do Polski. Od 1923 roku dowódca wojsk francuskich na Bliskim Wschodzie i wysoki komisarz Francji w Syrii i Libanie. W 1928 roku, dnia 5 maja generał Maxime Weygand otworzył uroczyście Place de Varsovie w Paryżu^[2]. W latach 1930−1935 szef Sztabu Generalnego, wiceprezydent Wyższej Rady Wojskowej Republiki i Inspektor Armii.

Od 1935 roku w stanie spoczynku, w 1939 roku powołany do armii ponownie, dowódca Armii „Lewant”. 19 maja 1940 roku mianowany Naczelnym Wodzem Sił Zbrojnych Francji (zastąpił niewiele młodszego gen. Maurice'a Gamelina) i sił alianckich we Francji. Współodpowiedzialny za klęskę Francji w tym samym roku. W okresie czerwiec – wrzesień 1940 roku minister obrony w rządzie Vichy, od jesieni delegat Philippe’a Pétaina i Naczelny Dowódca wojsk francuskich w Afryce Północnej. Podpisał układ z USA w 1941 roku. Po zajęciu przez Wehrmacht w listopadzie 1942 roku nieokupowanej strefy Francji aresztowany przez Niemców i deportowany do Rzeszy, przebywał w obozie jenieckim. Zwolniony w 1945 roku. Po wojnie sądzony, zrehabilitowany w 1948 roku.

Honorowy Obywatel miasta stołecznego Warszawy.

Publikacje

Turenne (1928)
Le 11 Novembre (1932)
Foch (1947)
Memoires (1950-1957)
L'Armee a l'Akademie (1962)

Odznaczenia

Kawaler Legii Honorowej (Francja, 1913)
Oficer Legii Honorowej (Francja, 1914)
Komandor Legii Honorowej (Francja, 1918)
Wielki Oficer Legii Honorowej (Francja, 1924)
Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja, 1930)
Médaille militaire (Francja, 1930)
Krzyż Wojenny 1914–1918 z brązową palmą (Francja)
Krzyż Wojenny Teatrów Operacji Zamorskich (Francja)
Médaille Interalliée (Francja)
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1914-1918 (Francja)
Komandor Orderu Korony (Belgia)
Krzyż Wojenny 1914–1918 (Belgia)
Krzyż Wolności I klasy (Estonia)
Order Pogromcy Niedźwiedzia II klasy (Łotwa)
Wielka Wstęga Orderu Alawitów (Maroko)
Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari (Polska)
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (Polska, 1921)^[3]
Krzyż Walecznych (Polska, 1921)^[4]
Medal Sił Lądowych za Wybitną Służbę (Stany Zjednoczone)
Honorowy Towarzysz Orderu Łaźni (Wielka Brytania)
Honorowy Rycerz Komandor Orderu św. Michała i św. Jerzego (Wielka Brytania)

Film

W 2000 powstał fabularyzowany film dokumentalny pt. Niewypowiedziana wojna, opowiadający o wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1921 z punktu widzenia gen. Maxime'a Weyganda. Reżyserował go Mariusz Malinowski.

Przypisy

↑ Eugeniusz Romer, Pamiętnik paryski 1918-1919, przypisy Andrzej Garlicki, Ryszard Świętek, t. I, Wrocław 2010, s. 283-284
↑ Kurjer Warszawski, R. 108, 1928, nr 125.
↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2956 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 11)
↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1882 z 12 lipca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 32, poz. 1357)

Bibliografia

Mała Encyklopedia Wojskowa, t. 3, MON 1971
Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia, t. 4, Moskwa 1971

[1] Eugeniusz Romer, Pamiętnik paryski 1918-1919, przypisy Andrzej Garlicki, Ryszard Świętek, t. I, Wrocław 2010, s. 283-284

[2] Kurjer Warszawski, R. 108, 1928, nr 125.

[3] Dekret Wodza Naczelnego L. 2956 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 11)

[4] Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1882 z 12 lipca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 32, poz. 1357)

[1]