Hamid Karzaj

Były prezydent Afganistanu

Hamid Karzaj (paszto حامد کرزی, Hāmid Karzay, ur. 24 grudnia 1957 w Kandaharze) – afgański polityk, w latach 2001–2014 prezydent i szef rządu Afganistanu.

Hamid Karzaj
حامد کرزی
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1957
Kandahar

1. Prezydent Islamskiej Republiki Afganistanu
Okres

od 22 grudnia 2001[1]
do 29 września 2014

Przynależność polityczna

bezpartyjny

Poprzednik

Burhanuddin Rabbani

Następca

Aszraf Ghani

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania) Philadelphia Liberty Medal
Hamid Karzaj i Emomali Rahmon, 2007

Wczesne lata oraz życie prywatne

edytuj

Z pochodzenia jest Pasztunem, z klanu Popalzai tradycyjnie związanego z monarchią. Jego rodzina należała do zdecydowanych zwolenników króla Zahira. Ma sześciu braci i jedną siostrę. Od 1977 do 1983 roku studiował politologię na Uniwersytecie Himachal w Shimla (Indie). Jest uzdolniony lingwistycznie i może pochwalić się znajomością języków: paszto, perskiego, urdu, hindi, angielskiego i francuskiego. W 1999 roku poślubił Zinat Karzaj, która wcześniej pracowała jako położna przy afgańskich uchodźcach w Pakistanie. Mają syna o imieniu Mirwais.

Zaangażowanie w czasach wojny ze Związkiem Radzieckim

edytuj
Osobny artykuł: Operacja Cyclone.

Po powrocie do kraju w latach 80. jako mudżahedin zajmował się pozyskiwaniem funduszy na powstanie antyradzieckie podczas interwencji ZSRR w Afganistanie (przez niektórych podejrzewany jest o współpracę z KGB, jednak informacje te do dziś nie zyskały potwierdzenia). Mudżahedini byli sekretnie wspierani przez rząd Stanów Zjednoczonych, a sam Karzaj był jednym z najważniejszych kontaktów dla CIA w tamtych czasach. Jego rodzina opuściła kraj i zamieszkała w Stanach Zjednoczonych.

Kariera polityczna

edytuj

Kiedy talibowie pojawili się w latach 90. XX wieku, Karzaj był jednym z ich pierwszych zwolenników. Nie trwało to długo, odmówił im współpracy, m.in. nie przyjął stanowiska przedstawiciela rządu talibów przy ONZ. Podczas rozmów stronnictw afgańskich w Niemczech w grudniu 2001 roku powierzono mu stanowisko tymczasowego szefa rządu; w lipcu 2002 roku – tymczasowego prezydenta. 9 października 2004 roku wybrany w pierwszych demokratycznych wyborach na prezydenta Afganistanu, zaprzysiężony 7 grudnia 2004 roku[2].

2 listopada 2009 roku afgańska komisja zrezygnowała z przeprowadzenia drugiej tury wyborów prezydenckich po tym, jak rywal Karzaja Abdullah Abdullah wycofał się z wyborów, uzasadniając swoją decyzję tym, że nie wierzy w uczciwość drugiej tury wyborów[3]. Hamid Karzaj, który zdobył najwięcej głosów w pierwszej turze wyborów, wygrał więc wybory prezydenckie. Prezydentem Afganistanu był do 29 września 2014 roku, kiedy zastąpił go na tym stanowisku Aszraf Ghani[4].

Próby zabójstwa

edytuj

W czasie prezydentury miało miejsce kilka zamachów na życie Karzaja. 27 kwietnia 2008 w czasie defilady wojskowej z okazji 16. rocznicy przejęcia Kabulu, Karzaj wraz z innymi dygnitarzami został ostrzelany z broni automatycznej[5]. Nie doznał obrażeń, ale został ewakuowany z miejsca strzelaniny. Do zamachu, w wyniku którego zginęły dwie osoby, a jedenaście zostało rannych, przyznali się talibowie[6].

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj