Erie (jezioro)
Erie (ang. Lake Erie, wym. [ˈɪri]; fr. Lac Érié) – jezioro słodkowodne, czwarte co do wielkości w kompleksie pięciu Wielkich Jezior Ameryki Północnej. Środkiem jeziora biegnie granica między Kanadą i Stanami Zjednoczonymi. Rzeka Niagara wypływa z jeziora na jego wschodnim końcu i łączy je z jeziorem Ontario. Na zachodnim końcu wpływa do jeziora rzeka Detroit, która łączy je z jeziorem Huron. Jezioro jest dostępne dla pełnomorskich statków przez Drogę Wodną Świętego Wawrzyńca.
Zdjęcie satelitarne jeziora Erie | |
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowości nadbrzeżne | |
Wysokość lustra |
173,3 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia |
25 700 km² |
Wymiary • max długość • max szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Hydrologia | |
Rzeki zasilające | |
Rzeki wypływające | |
Rodzaj jeziora |
tektoniczno-polodowcowe |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych | |
42°12′N 81°12′W/42,200000 -81,200000 | |
Położenie jeziora Erie |
Amerykański (południowy) brzeg jeziora jest bardzo gęsto zaludniony. Duże miasta nad jeziorem to: Buffalo, Erie, Cleveland i Toledo. Kanadyjski brzeg jest stosunkowo mało zaludniony i głównie rolniczy.
Historia
edytujPierwszym Europejczykiem, który dotarł do jeziora, był prawdopodobnie Étienne Brûlé około 1615 roku W 1678 r. René-Robert Cavelier de La Salle zbudował pierwszy żaglowiec na jeziorze – „Griffon”. Pierwszą stałą europejską osadą przy jeziorze, ulokowaną nad rzeką Detroit niedaleko jej ujścia do zachodniego końca jeziora, był francuski Fort Detroit założony w 1701 r., na terenie dzisiejszego miasta Detroit.
Jezioro było jednym z obszarów walk podczas wojny brytyjsko-amerykańskiej (1812–1814). Miała na nim miejsce kluczowa bitwa, która była największym zwycięstwem amerykańskiej floty podczas tej wojny.
Do jeziora uchodzi Ashtabula River.
Ochrona przyrody
edytujNa wyspach jeziora Erie utworzono rezerwat przyrody Pelee Island Natural Areas (zob. Pelee, Ontario), istotny dla całej biosfery ze względu na rolę w wędrówkach ptaków[1].
Przypisy
edytuj- ↑ Pelee Island Natural Areas Southwest Lake Erie, Ontario. [w:] Strona internetowa Important Bird Area (IBA) [on-line]. Bird Studies Canada. [dostęp 2019-11-05]. (ang.).