Atleta (czasopismo)

Atletakwartalnik poświęcony kulturystyce, podnoszeniu ciężarów i trójbojowi siłowemu, dodatek do tygodnika Sportowiec ukazujący się w latach 19861989.

Atleta
Wydanie specjalne magazynu ilustrowanego Sportowiec
Częstotliwość

kwartalnik (nieregularny)

Państwo

 Polska

Adres

Warszawa,
ul. Mokotowska 24

Wydawca

Młodzieżowa Agencja Wydawnicza

Tematyka

kulturystyka

Pierwszy numer

1986

Ostatni numer

1989

Redaktor naczelny

Jacek Żemantowski

Stali współpracownicy

Henryk Jasiak, Andrzej Michalak, Jacek Korczak-Mleczko, Zygmunt Smalcerz

Średni nakład

50 000-100 000 egz.

Format

235 × 325

Liczba stron

16-24

Historia

edytuj

Od początku lat 80. XX w. tygodnik Sportowiec prowadził stałą rubrykę poświęconą kulturystyce. Wraz ze wzrastającym w kraju zainteresowaniem tą dyscypliną sportu, w drugiej połowie dekady pismo zaczęło wydawać dodatek – w założeniu kwartalnik – poświęcony kulturystyce i podnoszeniu ciężarów. Pierwszy numer ukazał się w 1986 roku. Redaktor naczelny pisał w nim m.in.: "Kiedy przed rokiem z łamów "Sportowca" zniknęła rubryka kulturystyczna, nie przypuszczaliśmy, że wywoła to aż tak powszechne niezadowolenie Czytelników. (...) Już wtedy, o czym ze zrozumiałych względów nie mogliśmy oficjalnie informować, zaczęły się przygotowania do stworzenia nowego pisma, wydania specjalnego "Sportowca", które ukazując się rytmicznie, raz na kwartał, w większej objętości, w kolorze i na wysokim poziomie edytorskim nareszcie spełniałoby marzenia tysięcy entuzjastów traktowanych dotąd raczej po macoszemu"[1]. Pismo nie miało być również wolne od ówczesnej "obowiązującej linii" – w pierwszym numerze można było przeczytać: "Chcemy, aby nasze nasze pismo dobrze służyło społeczeństwu, żeby było jednym z elementów realizacji sejmowej "Ustawy o Kulturze Fizycznej" i odpowiednich zaleceń Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w sprawie zdrowia naszego narodu"[1].

Pismo ukazywało się nieregularnie i z opóźnieniami – w 1987 wydano tylko dwa numery o zmniejszonej objętości (16 stron), co w roku następnym (1988) redakcja tłumaczyła problemami z przydziałem papieru (wtedy ściśle reglamentowanym)[2]. W 1988 i 1989 roku ukazało się po cztery numery pisma, w zwiększonej objętości (24 strony), na lepszej ówcześnie jakości papierze i z dużą ilością zdjęć kolorowych. Ostatni numer ukazał się pod koniec 1989 roku. Redakcja nie zapowiadała zamknięcia periodyku, a jego zniknięcie należy łączyć najprawdopodobniej z trudnościami odnalezienia się w warunkach gospodarki wolnorynkowej na polskim rynku czasopism. Spore trudności przeżywał wtedy macierzysty Sportowiec, który pomimo zamiany wizerunku (mniejszy format, lepszej jakości papier, wyższa cena) pod koniec 1991 roku, upadł ostatecznie w roku 1995.

Pierwszy numer Atlety z 1986 roku kosztował 100 zł, a ostatni, z 1989 – 2000. Była to cena (pomijając wzrastającą inflację) dość wysoka, z czego zdawała sobie sprawę redakcja, tłumacząc wzrastającą z numeru na numer cenę wzrostem ceny papieru, kosztów druku i kolportażu[2].

Treść

edytuj

Pismo zamieszczało reportaże z krajowych i zagranicznych imprez kulturystycznych i ciężarowych, sylwetki gwiazd tych dyscyplin, detale ich treningów, przedstawiało znane kluby kulturystyczne, zamieszczało ciekawostki ze świata kulturystyki, pisało o jej historii w Polsce i na świecie. Niewątpliwą atrakcją czasopisma były zdjęcia czołowych kulturystów świata i Polski. W wypadku tych pierwszych, fotokopie z magazynów zachodnich, dla polskiego czytelnika w praktyce nie dostępnych. Od numeru 4 pojawiają się artykuły o stosunkowo mało znanej w ówczesnej Polsce dyscyplinie – trójboju siłowym. Istotnym wkładem w rozwój kulturystyki w Polsce była kampania prowadzona na łamach pisma na rzecz utworzenia Polskiego Związku Kulturystyki i Trójboju Siłowego[3][2], który w końcu powstał w 1989 roku.

W założeniu Atleta miał być poświęcony kulturystyce i podnoszeniu ciężarów. I tak było, jednak od pierwszego numeru przewaga leżała po stronie kulturystyki. Dział poświęcony kulturystyce był około trzy razy większy niż podnoszeniu ciężarów. W numerze 1 ciężarom poświęcono 9 stron, a kulturystyce 12, w numerze 2 – ciężary miały 7 stron, a kulturystyka 14. Ostatni numer pisma, 13 z 1989, ciężarom poświęcał zaledwie cztery strony (17-20). Wszystkie okładki pisma zamieszczały zdjęcia kulturystek i kulturystów, dwustronicowe plakaty w środku każdego numeru przedstawiały wyłącznie fotografie zawodników kulturystyki.

W piśmie publikowali czołowi, ówcześni polscy dziennikarze i specjaliści piszący o kulturystyce i ciężarach: Jacek Korczak-Mleczko, Henryk Jasiak, Andrzej Michalak, w pierwszych numerach w stałym cyklu "Zygmunt Smalcerz zaprasza" artykuły poświęcone zasadom treningu podnoszenia ciężarów zamieszczał mistrz olimpijski Zygmunt Smalcerz. Swoje zdjęcia zamieszczali: Jan Rozmarynowski, Stanisław Mizieliński, Adam Hayder.

Reakcje czytelników

edytuj

W 1987 roku z powodu coraz bardziej postępującego kryzysu gospodarczego PRL, który nie ominął rynku czasopism, pismo ukazało się tylko dwukrotnie. Jak pisze redakcja, w okresie tym czytelnicy dzwonili z zapytaniami o to, kiedy ukaże się kolejny numer. Redakcja otrzymywała listy od czytelników z NRD, Czechosłowacji i ZSRR z pytaniami o możliwość stałej prenumeraty. Nakład rozchodził się w całości, a wydanie gazety okazało się sukcesem rynkowym, przynosząc redakcji spore zyski[4].

Numery

edytuj
Numer Rok Miesiąc
wydania
(według winiety)
1 1986 styczeń
2 1986 kwiecień
3 1986 lipiec
1(4) 1987 kwiecień
2(5) 1987 sierpień
1(6) 1988 kwiecień
2(7) 1988 czerwiec
3(8) 1988 sierpień
4(9) 1988 grudzień
1(10) 1989 marzec
2(11) 1989 czerwiec
3(12) 1989 październik
4(13) 1989 grudzień

Stałe rubryki

edytuj
  • Atletyczny świat
  • Galeria sławy
  • Kronika sportowa
  • Okiem atlety
  • Szanujmy wspomnienia
  • Przedstawiamy kluby
  • Krzyżówka z atletą

Przypisy

edytuj
  1. a b Jacek Żemantowski. Narodziny "Atlety". „Atleta”. Nr 1 styczeń 1986, s. 2. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza. 
  2. a b c Jacek Żemantowski. Powrót "Atlety". „Atleta”. Nr 1(6) kwiecień 1988, s. 2. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza. 
  3. Jacek Korczak-Mleczko. Kiedy związek?. „Atleta”. 1(6) kwiecień 1988, s. 11. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza. 
  4. Henryk Jasiak: Magia ciała. Historia polskiej kulturystyki 1957-1994. Warszawa: Spar, brak roku wydania, s. 14. ISBN 83-86625-02-3.