Aleksandr Gorczakow (polityk)

rosyjski polityk i dyplomata

Aleksandr Michajłowicz Gorczakow (ros. Александр Михайлович Горчаков) (ur. 15 lipca 1798 w Haapsalu, zm. 11 marca 1883 w Baden-Baden) – rosyjski polityk i dyplomata[1]. Pochodził z książęcego rodu Gorczakowów.

Aleksandr Gorczakow
Александр Горчаков
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Aleksandr Michajłowicz Gorczakow

Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1798
Haapsalu, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

11 marca 1883
Baden-Baden, Cesarstwo Niemieckie

Minister spraw zagranicznych Imperium Rosyjskiego
Okres

od 1856
do 1882

Poprzednik

Ioannis Kapodistrias i Karl Nesselrode

Następca

Nikołaj de Giers

Ambasador Imperium Rosyjskiego w Cesarstwie Austriackim
Okres

od 1854
do 1855

Poprzednik

Aleksandr Kurakin

Następca

Awierkij Aristow

podpis
Odznaczenia
Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Złotego Runa (Austria) Order Wierności (Badenia) Order Guadalupe (1853-1867, Meksyk)

Karierę polityczną rozpoczął w 1841 roku, będąc posłem w Stuttgarcie, gdzie zaprzyjaźnił się z Ottonem von Bismarckiem, później od roku 1854 w Wiedniu. W latach 1856–1882 minister spraw zagranicznych, uzyskał na politykę rosyjską wpływ wszechwładny, kierując ją na tory zbliżenia z Prusami i Francją.

W stosunku do Królestwa Kongresowego popierał program Aleksandra Wielopolskiego, ale w roku 1863 odparł interwencję państw zachodnich. Od roku 1866 kanclerz. Pełniąc ten urząd w roku 1870 oznajmił mocarstwom, że Rosja nie uznaje postanowionej w traktacie paryskim w 1856 roku neutralności Morza Czarnego. Spowodowało to sprzeciw pozostałych stron traktatu paryskiego (jego art. 14 zabraniał zmian bez zgody ich wszystkich, zaś porozumienie austro-brytyjsko-francuskie z 15 kwietnia 1856 uznawało naruszenie zakazu za casus belli), ich przedstawiciele przybyli do Londynu i zawarli Traktat londyński (1871), w którym dokonano stosownych zmian.

Prowadząc politykę zagraniczną, w roku 1875 zażegnał naprężenie wojenne między Niemcami a Francją, po kongresie berlińskim (1878) zwrócił się przeciw Ottonowi von Bismarckowi.

Zmarł w Baden-Baden, pochowany został w Nadmorskiej Pustelni Trójcy Świętej i św. Sergiusza; grób zachował się do dzisiaj.

Przypisy

edytuj
  1. Gorczakow Aleksandr M., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-12].