Fetsund Lenser
Fetsund Lenser er eit nasjonalt kulturminne, fløytingsmuseum og natursenter ved utløpet av Glomma i Øyeren ved Fetsund i Akershus fylke. Fetsund Lenser vart oppretta som tømmersorteringsanlegg i 1861, og vart lagt ned då fløyting av tømmer i Glomma opphørte i 1985. I dag er det ein del av Akershusmuseet.
Ved arbeidarboligen «Vinkelen» ligg tusenårsstaden til Fet kommune, eit flaummerke i form av ein om lag sju meter høg stein med markering av vasstandane under dei største flaumene i Glomma.
Historikk
Tømmerfløyting i Glomma byrja på 1300-talet, men fekk større omfang då oppgangssagene kom på 1500-talet. I byrjinga vart tømmeret i Glomma bunta, «soppa», i Bingen lenser ved Sørumsand. Herfrå vart tømmerflåtene slepte med båtar til dei mange sagbruka langs Øyeren og i Lillestrøm. Då jernbanebrua i Fetsund kom i 1861, vart Bingen lenser flytta til Fetsund. Ved Bingen vart det etablert ei atterhaldslense der ein kunne slippe på tømmer etter som det var behov ved Fetsund.
Fetsund Lenser er i dag freda som det einaste fløytingsanlegget som er att i landet. Det vert tatt vare på som eit eineståande kulturminne og eit levande museum med verkstader for tradisjonelle handverk, kafé og museumsbutikk. Fetsund Lenser ligg i eit vakkert naturområde ved innfallsporten til Nord-Europas største innlandsdelta. I området finst natur- og kultursti.
Bakgrunnsstoff
- Offisiell nettstad
- Olavsrosa hjå Norsk Kulturarv
- Historiske bilete frå Fetsund Lenser
- Fetsund Lenser i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren
- Denne artikkelen bygger på «Fetsund Lenser» frå Wikipedia på bokmål, den 4. september 2013.