Teikneseriar er ei form for litteratur der historier som blir fortalde ved hjelp av ein serie bilete. Mange teikneseriar har òg tekst som hjelper til med å få fram handlinga. Me reknar gjerne teikneseriar med til media og underhaldningsindustrien, men ein del av dei blir òg rekna som kunst, og då gjerne klassifisert som den niande kunstarten.

Historie

endre

Ein kan sjå døme på eldgamle teikneseriar i holemåleri frå steinalderen som mellom anna viser jaktscenar frå dagleglivet deira. Det er ofte lett å gjetta seg til handlinga sjølv om me ikkje veit nøyaktig kva skaparane tenkte. Fleire gamle sivilisasjonar fortalde òg historier ved hjelp av bilete, som i pyramideteikningane frå det gamle Egypt.

Teikneserieindustrien

endre

I moderne tid har ein fått teikneseriar som blir masseproduserte og gjeve ut på papir. Dei er populære blant barn og ungdom, men mange seriar blir òg lesne av vaksne. Teikneseriar har gjerne enkle strekteikningar, men kan òg vera svært kunstnerisk utførte.

Den moderne teikneserieproduksjonen kjem frå USA, som har gjeve verda både vitseseriar som Knøttene og Dilbert, og eventyrseriar som Donald Duck og Fantomet. Også europeiske land som Frankrike og Belgia har skapt fleire verdskjende seriar, som Asterix, Tintin og Lucky Luke. Japan har òg ein stor teikneserieproduksjon av såkalla manga, som nyleg er blitt svært populær i resten av verda.

Levande teikneseriar

endre

Med utviklinga av filmen kunne ein òg laga teikningar som rørte på seg, og teiknefilmar blei ei populær form for underhaldning.

Teikneseriar og internett

endre

Med nettet er det kome ein ny kanal for publisering og form på teikneseriar. Det gjev moglegheit for å gå nye vegar i mediet. Mellom anna er det mogleg å lage seriar i flash og med lyd, som til dømes teikneserien Lizzy brukar.

Fleire seriar ligg gratis tilgjengeleg på nett. Desse får inntekta si igjennom vanleg sal, reklame på sida, donasjonar og nettbutikk. I tillegg til dei vanlege prisane innan dette faget, eksisterer det mange forsøk på rangere dei ulike seriane som er gratis tilgjengeleg. Buzzcomix, topwebcomics og wcca er slike forsøk.

Goblins Comic har vald ein uvanleg innteningsstrategi. Om ikkje ein viss sum med pengar vert donert over Paypal kvar veke, døyr ein av hovudfigurane. Til gjengjeld skriv teiknaren at det vert meir spektakulære sigrar for figuren, om berre donasjonane kjem kjapt nok inn. Per 12.11.2007 var det 3 858 amerikanske dollar som var komne inn i månaden før på denne trusselen.[1]

Teikneseriar på ulike språk

endre

Nynorsk

endre

Teikneseriar på nynorsk er mellom anna Peik, Tuss og troll, seriane Ingeniør Knut Berg og Vangsgutane frå Nynorsk vekeblad, Smørbukk i Norsk Barneblad og Bamsemann i Småland i Magne.[2]

Teikneserieprisar

endre

I Noreg deler Norsk Tegneserieforum ut Sproing-prisen til beste norske teikneserie, beste omsette serie og beste nykommar.

Sjå òg

endre

Referansar

endre
  1. [1]
  2. Olav Norheim. «Skråblikk i Smålandskogen». 2018-06-09. Klassekampen. S. 43

Bakgrunnsstoff

endre
  Commons har multimedium som gjeld: Teikneserie