Naar inhoud springen

Belgische federale verkiezingen 2007

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Prahsharp (overleg | bijdragen) op 10 jun 2007 om 15:16. (toekomst => actueel)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

Sjabloon:Verkiezingen in Vlaanderen

Bestand:Hemisphere Debate 50 Years Europe.JPG
Het halfrond van de Senaat

Op 10 juni 2007 worden in België verkiezingen voor het federale parlement (Kamer en Senaat) gehouden. De datum werd op 17 januari 2007 bekend gemaakt door zittend premier Guy Verhofstadt.[1]

Alle meerderjarige Belgen, in totaal 7,7 miljoen mensen, zijn kiesplichtig. Er worden 150 Kamerleden en 40 senatoren verkozen.

Voorafgaande procedures

Zie de website van de federale overheid voor de wettelijke verkiezingsprocedures.[2]

Volgens de wettelijke procedures gebeuren voorafgaand aan deze verkiezingen de volgende stappen:

  • Op 24 maart gaat de sperperiode in, waarin de uitgaven van de politieke partijen/lijsten en de kandidaten beperkt worden.
  • Op 2 mei verschijnt er in het Belgisch Staatsblad een lijst met voor herziening vatbare Grondwetsartikelen. Deze zouden een volgende staatshervorming mogelijk kunnen maken. Op dezelfde datum wordt ook het parlement, dat bestaat uit de Senaat en de Kamer van Volksvertegenwoordigers, ontbonden. De federale regering wordt demissionair en mag alleen nog de lopende zaken afhandelen en het dagelijks bestuur over het land uitoefenen, waaronder natuurlijk de dringende zaken.
  • Op 10 juni biedt de federale regering het ontslag aan de Belgische koning aan. De regering blijft nog aan voor de lopende en dringende zaken en het dagelijks bestuur van het land, totdat een nieuwe regering gevormd en door de Koning benoemd is.

Aanloop

Door de meerderheidspartijen, de regeringspartijen sp.a-spirit, VLD-Vivant (nu Open VLD), PS en MR, moet verdedigd worden wat er van het regeerakkoord uit 2003 terecht is gekomen; dat staat beschreven in de regeringsverklaring van juli dat jaar[3] en in de sindsdien uitgesproken Beleidsverklaringen[4][5][6][7][8]. Aan de orde komen ook de resultaten van enkele Interministeriële conferenties, waarvan de bekendste die uit 2005 over de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde was, het "forum" over de "institutionele hervormingen" en de Superministerraad van Raversijde over het onderwijs- en werkgelegenheidsbeleid. Andere grote kwesties waren het Generatiepact, de (dreigende) sluitingen van DHL op Brussels Airport, Ford te Genk en Volkswagen in Vorst.

Kartel

Vanwege de kiesdrempel van 5% hebben de volgende partijen een kartel gevormd: sp.a/spirit; CD&V/N-VA; VLD/Vivant/Liberaal Appèl (onder de lijstnaam open VLD); Vlaams Belang/VLOTT (onder de lijstnaam Vlaams Belang).

Senator, partij-ideoloog en algemeen ondervoorzitter Wouter Beke publiceert op 28 februari 2007 het boek "De mythe van het vrije ik. Pleidooi voor een menselijke vrijheid" als antwoord op het Vierde Burgermanifest" van VLD-voorman Guy Verhofstadt.[9] Het boek dat tegen individualisme pleit is de aanzet tot het verkiezingsprogramma en de campagne die wordt gedomineerd door IK versus WIJ en SAMEN. In het boek wordt het separatisme van kartelpartner N-VA afgewezen.

Na de veroordeling van het Vlaams Blok wegens racisme in november 2004 heft de partij zich op. Alle leden worden overgeschreven naar het Vlaams Belang dat ook de politieke mandaten overneemt. De verkiezingen van 10 juni zijn de eerste federale verkiezingen waaraan Vlaams Belang als zodanig aan zal deelnemen. Op 2 maart 2007 maakte Frank Vanhecke bekend dat het Vlaams Belang niet bij deze verkiezingen als kartel met VLOTT naar de kiezer te zullen gaan[10] vanwege het slechts regionale kiezerspotentieel van VLOTT. Vanhecke steekt de hand uit naar Hugo Coveliers cum suis om als onafhankelijke op de lijst van het Vlaams Belang te willen staan. De verkiezingsaffiches tonen drie chimpansees die het gezegde "Horen, zien en zwijgen" uitbeelden; de drie zijn daarbij de christendemocratie (CD&V), het socialisme (SP.a) en het liberalisme (VLD).

Het Vlaams Belang zal ook in Waals Brabant opkomen teneinde volop te kunnen profiteren van de mogelijkheden van apparentering van de reststemmen in de kieskringen van de voormalige provincie Brabant: Leuven, Nijvel en Brussel-Halle-Vilvoorde. Het Vlaams Belang protesteert daarmee tegen het feit dat de ongrondwettelijke kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde niet werd gesplitst, waardoor de Franstalige partijen hun Franstalige stemmen uit de Vlaamse Rand rustig bij hun Brusselse kiezers kunnen blijven voegen.

[11]

De SP.A doet in januari 2007 een oproep aan maatschappijkritische Vlamingen van gewone komaf die geen partijloopbaan hebben met hun idealen en ideeën de SP.A-gelederen te komen versterken; ook een vechtplaats op de Kamerlijsten behoort tot de mogelijkheden. Het meeste aandacht krijgt milieuactiviste Margaretha Guidone die een hoge kandidaatsplaats toegewezen krijgt in de kieskring Antwerpen. Markant is ook de overstap van Mimount Bousakla, exact 4 weken voor de verkiezingen.

Voorman Guy Verhofstadt publiceert zijn "Vierde Burgermanifest" op 16 december 2006 en opent daarmee openlijk de verkiezingsstrijd.[12] Op 1 februari 2007 besluiten Vivant en de VLD onder de lijstnaam open VLD naar de verkiezingen te gaan.[13] Later sluit het Liberaal Appèl zich daarbij aan.[14]

De Waalse partij MR zet wederom hoog in op de taalstrijd door in de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde FDF-voorman Olivier Maingain als lijsttrekker aan te duiden en het "Manifest voor de Franstalige eenheid"[15] van Antoinette Spaak en Serge Moureaux (laatste is PS-lid) tot verkiezingsmanifest te benoemen.

28 februari 2007 pleit Geert Lambert in de media voor een algemeen pardon voor illegalen naar Nederlands voorbeeld; het wordt door de andere partijen afgewezen op praktische of ideologische redenen.

Groen! wil met vernieuwde lijsten deze keer de kiesdrempel van 5% wel halen, iets dat bij de vorige federale verkiezingen niet lukte.

Gevormd door Jean-Marie Dedecker, nadat deze een politieke odyssee had ondergaan van VLD naar N-VA naar onafhankelijk (vzw Cassandra) naar Lijst Dedecker. De partij haalt voor de voordrachtslijst voor de partijregistratie bij de Kiesraad vijf handtekeningen op: drie Kamerleden en één senator van Vlaams Belang tekenen, alsmede Jacinta De Roeck, gecoöpteerd SP.a-senator [16]; zij spreekt de hoop uit dat de stemmen die de Lijst Dedecker wint ten koste van het Vlaams Belang zullen gaan. Volgens de partij zijn al de programmapunten ingegeven door "gezond verstand" en moeten het VB, zeker in Antwerpen, afkalven’ ondermeer met de slogan: "gezond migrantenbeleid". Recente 'aanwinst' is Mimount Bousakla die overliep van de sp.a.[17]

Gevormd door Hugo Coveliers die de VLD uitgezet is vanwege zijn pleiten het cordon sanitaire te doorbreken. De partij vormt weliswaar op gemeentelijk, districts-, provinciaal en gewestelijk niveau een kartel met Vlaams Belang, maar laatste heeft besloten de naam VLOTT niet aan de lijstnaam toe te voegen. VLOTT-kandidaten zijn uitgenodigd als onafhankelijke op de VB-lijst te kandideren.

Na het overlijden van Ward Beysen kwam naar buiten dat een groot deel van de leden liever het cordon sanitaire wilde onderschrijven. Na de publicatie van het Vierde Burgermanifest door VLD'er Guy Verhofstadt besloot de partij samen met VLD en Vivant onder de naam open VLD naar de kiezer te gaan.[18]

Geplaagd door corruptieschandalen, met name in Charleroi, trekt Elio Di Rupo het voorzitterschap van de PS en het minister-presidentschap in Wallonië naar zich toe. Hij pleit begin maart voor tweetalig onderwijs in faciliteitengemeenten langs de taalgrens om separatisme tegen te gaan, hetgeen door Vlaamse politici uit de Vlaamse Regering en de Brusselse Hoofdstedelijke Regering afgewezen omdat het de verfransing zou doen toenemen en allochtone kinderen te veel zou belasten; zij pleiten integendeel voor door de Franstalige Gemeenschap georganiseerd tweetalig onderwijs in Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.[19]

De gesprekken ter rechterzijde van het politieke spectrum in Vlaanderen om te komen tot een eenheidslijst stokken nadat het Vlaams Belang niet met de naam Vlaams Belang/VLOTT aan de verkiezingen zal deelnemen, en het Liberaal Appèl en de Lijst Dedecker niet met het Vlaams Belang willen samenwerken. Het Liberaal Appèl kiest voor UNIE, en de Lijst Dedecker haalt op 17 april Jurgen Verstrepen binnen, die zegt dat binnen het Vlaams Belang Frank Vanhecke de felste tegenstander van de Forza Flandria-gedachte was.

Deze nieuwe linkse politieke lijst trekt met steun van de splinterpartijen KP, SAP en LSP-MAS naar de verkiezingen; een kartellijst met Groen! is afgewezen.

De fusiepartij UNIE (van UNIE en de Nationale Unie) is een kartellijst aangegaan met BEB-n[20] en de Liberale Alliantie onder de naam UNIE.[21]

De PVDA-PTB trekt deze verkiezingen alleen naar de kiezer omdat in Vlaanderen het kartel met de naam RESIST (met de Arabisch Europese Liga) geen navolging krijgt.

Een coalitie van Waalse partijen wil dat Wallonië zich afscheidt van België en een autonome staat wordt. Enkele partijen willen daarna aanhechting bij Frankrijk bezien als mogelijkheid.

De AEL is omgevormd tot de politieke partij Moslim Democratische Partij die niet zal meedoen aan deze verkiezingen.

In de campagne valt de Antwerpse partij NEE op doordat Tania Derveaux als reactie op de beloften van andere partijen dat er een x-aantal jobs bijkomen zelf 40000 blowjobs aanbiedt aan belangstellenden.[22] De naam en de bedoeling van de partij noopte het kartel sp.a/spirit campagne te gaan voeren onder de slogan JA!

Manifesten

Vanaf half februari worden er een viertal manifesten gepubliceerd, soms als online petitie.

  1. Eind februari 2007 verschijnt in De Standaard het Derde Lentemanifest[23] dat een verregaande staatshervorming bepleit op straffe van de anders onvermijdelijk geachte splitsing van België.
  2. Het "Manifest voor de Franstalige eenheid"[24] verschijnt begin maart 2007 in Le Soir en is gepubliceerd door Antoinette Spaak (Elsene - Mouvement Réformateur) en Serge Moureaux (Etterbeek - PS), een tirade tegen het "confederalisme" dat erger zou zijn dan het separatisme en dat in Brussel zou leiden tot bevoordeling van de Vlamingen.
  3. Het "Manifest voor meer België"[25], geschreven door B Plus, verschijnt medio maart in De Standaard en is een reactie op het Lentemanifest. Er wordt een herfederalisering van België in bepleit.
  4. Het "Manifest tegen separatisme"[26] verschijnt op de website van de BUB. Het analyseert de redenaties achter de politieke doelen van het Vlaams nationalisme en veroordeelt die.

Deadline

Door de verkiezingen op 10 juni te laten plaatsvinden omzeilt de regering een deadline die het Arbitragehof had gesteld. Het Belgisch grondwettelijk hof had beslist dat er voor de volgende federale verkiezingen een oplossing moest zijn voor de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde. Het arrest vermeldde echter dat de door de wet gemaakte indeling in kieskringen mocht worden behouden gedurende een termijn van 4 jaar te rekenen vanaf de aanwijzing van de gecoöpteerde senatoren. Dit laatste gebeurde op 19 juni 2003. Om te vermijden dat de verkiezingen ongeldig zouden worden verklaard vanwege het ontbreken van een oplossing voor BHV, vervroegde de regering de verkiezingen.[27]

Een andere uitleg van het arrest is dat de kieskring gesplitst had moeten wezen vóór er nieuwe federale verkiezingen zouden plaatsvinden.

Ondertussen wil de Conferentie van burgemeesters en Staten-Generaal in Halle-Vilvoorde[28] de juridische middelen aangrijpen om duidelijk te maken dat dit misschien wel volgens de letter maar niet volgens de geest van het arrest kan. Het arrest had volgens Michel Doomst, burgemeester van Gooik, de bedoeling om een einde te maken aan de onwettige situatie na de lopende legislatuur, wat door deze regeling niet gebeurt. Volgens Haviko[29] hebben "de burgemeesters" hun medewerking aan de verkiezingen opgeschort totdat er een wetsvoorstel tot splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde ingediend is in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Het comité organiseert zelf een boycotactie voor de bijzitters die uit principiële redenen kunnen weigeren op te komen in het stembureau.

Thema's

Een beknopt overzicht van de thema's in deze verkiezingsstrijd en de standpunten, van het kartel CD&V/N-VA, Open Vld en sp.a/spirit, die in een televisiedebat door de lijsttrekkers voor de senaat, Yves Leterme, Guy Verhofstadt en Johan Vandelanotte, op de publieke omroep werden opgeworpen ter discussie.

De openbare omroep, VRT, proclameerde deze lijsttrekkers tot enige Vlaamse kandidaat eerste ministers, en weigerde de lijsttrekkers van andere, grote en kleine partijen, met democratisch gekozen vertegenwoordigers in kamer en senaat, uit te nodigen voor deelname. Deze konden dan ook geen thema's of standpunten aanbrengen, zoals bijvoorbeeld veiligheid of immigratie.

Thema standpunt CD&V/N-VA standpunt sp.a-spirit standpunt open Vld standpunt Vlaams Belang standpunt Groen!
Staatshervorming Een confederaal België met een eigen statuut voor Brussel, splitsing BHV, regionalisering van sociaal-economisch beleid Regionalisering van o.a. spoorwegen, werkgelegenheidsbeleid, gezondheiszorg Subsidariteit, federale kieskring, afschaffing Senaat Onafhankelijk Vlaanderen Splitsing BHV, regionalisering van o.a. gezondheidszorg, kinderbijslag en verkeer, afschaffing Senaat
Klimaat Stimuleren van alternatieve energie, geen uitstap uit kernenergie in 2015 Uitstap kernenergie, verlaging uitstoot van broeikasgassen met 30% tegen 2020 Invoeren eco-fiscaliteit, geen standpunt over kernenergie Tegen uitstap kernenergie Uitstap kernenergie, extra heffing op benzine
Belastingen Verhoging belastingvrije som tot 10.500 euro Invoering belasting op grote kapitalen Verhoging belastingvrije som, aantal belastingschijven verminderen tot 3 Algemene belastingverlaging Lastenverschuiving van arbeid naar milieuverspilling, invoering belasting op grote kapitalen

Lijstnummers

Op 11 mei 2007 werd er op het kabinet van minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael geloot welke partij welke plaats krijgt tijdens de verkiezingen op 10 juni.[30] Voorlopig werden enkel de nationale nummers getrokken van de partijen die minstens een vertegenwoordiger in Kamer of Senaat hebben. Voor de andere lijsten volgt later een trekking. Hoewel Lijst Dedecker met Jean-Marie Dedecker wel een senator heeft, kreeg ook deze partij nog geen lijstnummer toebedeeld. Dedecker zetelt momenteel als onafhankelijke.

Op 17 mei worden alsnog aan de nieuwe partijen die nog geen lijstnummer toegekend hebben gekregen lijstnummers uitgereikt.[31]

Indeling voor de Senaat

  1. Front National
  2. Centre Démocrate Humaniste
  3. Christen-Democratisch en Vlaams/Nieuw-Vlaamse Alliantie
  4. Vlaams Belang
  5. Mouvement Réformateur
  6. Open Vlaamse Liberalen en Democraten
  7. Parti Socialiste
  8. Groen!
  9. Socialistische Partij Anders-spirit
  10. Ecolo
  11. Lijst Dedecker
  12. Parti Communiste
  13. Comité voor een Andere Politiek
  14. Rassemblement Wallonie France
  15. Partij van de Arbeid van België+

Opiniepeilingen

Opiniepeilingen Vlaamse partijen
Opiniepeiler Datum CD&V/N-VA Vlaams Belang sp.a-spirit Open Vld Groen! Lijst Dedecker Overige
De Standaard/VRT 8 juni 2007 29,9% 21,4% 19,4% 17,7% 7,7% 3,3% 0,3%
De Morgen/VTM 8 juni 2007 28,4% 22,9% 19,4% 18,6% 6,3% 2,0% -
ULB/Le Soir/RTBf 3 juni 2007 29,7% 21,6% 19,7% 17,3% 7,4% - -
De Standaard/VRT 21 mei 2007 29,9% 20,7% 20,4% 17,3% 8,4% 2,1% 1,1%
ULB/Le Soir/RTBf 29 april 2007 29,6% 21,9% 20,3% 16,6% 6,7% 2,8% -
De Morgen/VTM 26 maart 2007 28,3% 23,6% 19,1% 18,2% 6,7% 2,3% -
De Standaard/VRT 16 maart 2007 30,4% 20,8% 20,7% 16,9% 7,6% 3,2% -
De Standaard/VRT 25 november 2006 32,7% 21,9% 19,7% 17,3% 7,6% - -
verkiezingen 2003 26,3% 18,2% 24% 25,9% 3,9% - 1,7%

[bron?]

  1. Federale stembusslag op 10 juni, vrtnieuws.net, 17/01/2007
  2. Verkiezingen in België
  3. Een creatief en solidair België: zuurstof voor het land, juli 2003
  4. Federale beleidsverklaringen
  5. Beleidsverklaring van 14 oktober 2003
  6. Beleidsverklaring van 12 oktober 2004
  7. Beleidsverklaring van 11 oktober 2005
  8. Beleidsverklaring van 17 oktober 2006
  9. CD&V-ideoloog pleit voor meer vrijheid
  10. "Vlaams Belang zonder Vlott naar verkiezingen" - De Standaard, 2 maart 2007
  11. In 1985 is Toon Van Overstraeten een Waals-Brabantse zetel in het Waals Parlement die verworven was door apparentering via een spoedwetgeving geweigerd.
  12. Verhofstadt opent stembusslag met presentatie Vierde Burgermanifest
  13. VLD en Vivant gaan als 'open vld' naar verkiezingen
  14. Ook Liberaal Appel als één man achter Verhofstadt
  15. Manifeste pour la unité francophone
  16. Lijst Dedecker heeft nodige handtekeningen
  17. Dedecker legt de lat op 8 %
  18. Ook Liberaal Appel als één man achter Verhofstadt
  19. "Meertalig kan zo 'zerotalig' worden"
  20. BEB-n
  21. UNIE
  22. I will give you 40.000 blowjobs
  23. Derde Lentemanifest: Meer Vlaanderen, Meer Wallonië: Prominenten pleiten voor verregaande staatshervorming, zoniet...
  24. Manifeste pour l'unité francophone]
  25. Manifest voor meer België! Reactie op het derde Lentemanifest
  26. Sjabloon:PDFManifest tegen separatisme
  27. Verkiezingen op 10 juni, De Standaard, 17/01/2007
  28. Doomst: "B-H-V had op 10 juni moeten gesplitst zijn", Gazet van Antwerpen, 17/01/2007
  29. Halle-Vilvoorde Komitee
  30. Nummers kieslijsten voor 10 juni bekend, De Standaard, 11 mei 2007
  31. Laatste nationale nummers zijn toegekend