Brontekst bekijken van Spoorlijn Matadi-Kinshasa

U hebt geen toestemming om deze pagina te bewerken, want:

Uw IP-adres bevindt zich in een bereik dat op alle wiki’s van de Wikimedia Foundation geblokkeerd is.

Deze blokkade is ingesteld door ‪Jon Kolbert‬. De opgegeven reden is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected .

Aanvang blokkade: 21 feb 2024 06:38
Einde blokkade: 21 feb 2029 06:38

Uw huidige IP-adres is 34.237.124.164. Het geblokkeerde bereik is 34.237.0.0/16.

Vermeld alle bovenstaande gegevens als u ergens op deze blokkade reageert. Als u denkt dat u per abuis bent geblokkeerd, kunt u aanvullende informatie en instructies vinden in het algemene beleid Geen open proxy’s.

Anders kunt u om de blokkering bespreken een verzoek om beoordeling op Meta-Wiki plaatsen. U kunt ook een e-mail sturen naar de VRT-wachtrij van de stewards op stewards@wikimedia.org met daarin alle bovenstaande gegevens.

U kunt de brontekst van deze pagina bekijken en kopiëren.

{|{{Prettytable-SP}}
{{SP-kop|Spoorlijn Matadi-Leopoldstad}}
{{SP-data
| KAART         = CarteBasCongo1913.JPG
| PIXKAART      = 
| AFBEELDING    = 
| ONDERSCHRIFT  = 
| LIJNNUMMER    = 
| LENGTE        = 366
| STATIONS      = 19
| SPOORWIJDTE   = 1067
| MIJ           = 
| AANLEG        = 1890
| OPEN          = 1898
| OPHEF         = 
| SLUIT         = 
| HEROPEND      = 
| HERSTEL       = 
| HEROPHEF      = 
| HERSLUIT      = 
| HERHEROPEND   = 
| STATUS        = in gebruik
| TYPE          = 
| TREINTYPE     = 
| TANDSTAAF     = 
| HELLING       = 
| HOOGSTE       = 
| LAAGSTE       = 
| ELEKTRA       = nee
| SPOREN        = 1
| SOORT         = 
| SNELHEID      = 
| VEILIG        = 
| PROFIEL       = 
| ASLAST        = 
| MATERIEEL     =
| DIENST        = [[Société Commerciale des Transports et des Ports|SCTP]]
| BUSDIENST     = 
| TROLLEYDIENST = 
}}
{{SP-kop|Traject}}
{{SP-tabel1}}
{{SP|KDSTa|0|[[Goederenstation Matadi|Haven van Matadi]]}}
{{SP|BHF||[[Station Matadi|Matadi]]}}
{{SP|HST||[[Station Kuyi|Kuyi]]}}
{{SP|BHF||[[Station Lufu|Lufu]]}}
{{SP|BHF|111|[[Station Songololo|Songololo]]}}
{{SP|HST||[[Station Malanga|Malanga]]}}
{{SP|BHF||[[Station Kimpese|Kimpese]]}}
{{SP|HST||[[Station Kimiala|Kimiala]]}}
{{SP|BHF||[[Station Bangu|Bangu]]}}
{{SP3|KBHFaq|ABZgr+r|||[[Station Mbanza-Ngungu|Mbanza-Ngungu]]|(Thysstad)}}
{{SP|HST||[[Station Inkisi|Inkisi]]}}
{{SP|BHF||[[Station Kisantu|Kisantu]]}}
{{SP|BHF|267|[[Station Madimba|Madimba]]}}
{{SP|HST||[[Station Kisembo|Kisembo]]}}
{{SP|BHF||[[Station Kasangulu|Kasangulu]]}}
{{SP|HST||[[Station Kilembo|Kilembo]]}}
{{SP3||ABZg+l|KBHFeq||[[Luchthaven N'djili|Luchthaven van N'djili]]}}
{{SP3|exKBHFaq|eABZgr+r|||[[Station Kitambo|Kitambo]] (Kinshasa-West)}}
{{SP3||KBHFe||366|[[Station Kinshasa-Oost|Kinshasa-Oost]]}}
|}
|}
De '''spoorweg Matadi-Kinshasa''' werd gebouwd tussen [[1890]] en [[1898]] en verbindt de haven van [[Matadi]], in [[Neder-Congo]], met [[Kinshasa]], het voormalige Leopoldstad aan de [[Stanley Pool]]. De spoorlijn heeft een lengte van 366 kilometer en wordt vandaag de dag uitgebaat door het [[Société Commerciale des Transports et des Ports]] (SCTP). Ze is gelegen in de hedendaagse [[Democratische Republiek Congo]] en werd reeds aangelegd tussen 1890 en 1898, ten tijde van de [[Onafhankelijke Congostaat]].

== Aanleg van de spoorweg (1890-1898) ==
=== Plannen ===
Sinds de jaren 1880 gebeurde de ontdekking en later de exploitatie van de [[Onafhankelijke Congostaat]] per schip vanop de [[Congostroom]]. Tussen [[Matadi]] en Leopoldstad (het huidige [[Kinshasa]]) bleek deze rivier evenwel onbevaarbaar vanwege de vele stroomversnellingen, zoals onder andere de [[Livingstonewatervallen]] en de [[watervallen van Inga]].<ref group=noot>Het onbevaarbare stuk van de Congostroom bedroeg ongeveer 300 km.</ref> Voor de aanleg van de spoorlijn gebeurde het transport door dit gebied daarom aan de hand van dragers. Hiertoe werd een weg aangelegd, onder andere door [[Charles Lemaire]]. De dragers waren verplicht tewerkgestelde inlanders. Dit weinig efficiënt systeem was bovendien zeer dodelijk voor de dragers. Reeds in 1879 pleitte [[Henry Morton Stanley]] voor de aanleg van een spoorweg, tijdens een [[Audiëntie (hoorzitting)|audiëntie]] bij de [[België|Belgische]] koning [[Leopold II van België|Leopold II]] op het [[Koninklijk Paleis van Brussel]].<ref>{{aut|Newman, J. L.}}, ''[https://books.google.be/books?id=AD07A8sLOjIC&pg=PA173lpg=PA173#v=onepage&q&f=false Stanley. Ontdekkingsreiziger in Afrika]'', Tielt, Lannoo, 2006, p. 173.</ref> Ook in de praktijk zou de aanleg van een spoorweg zich de komende jaren meer en meer opdringen.

=== Bouw van de spoorlijn ===
Met het oog op de bouw van de spoorlijn tussen [[Matadi]] en [[Leopoldstad]] werd op 27 december 1886 de [[Compagnie du Congo pour le Commerce et l'Industrie]] (CCCI) opgericht voor de [[Brussel (stad)|Brusselse]] [[notaris]]sen Van Halteren en Van Bevere.<ref>Belgisch Staatsblad, 4 januari 1887.</ref> De eerste [[raad van bestuur]] vond plaats in de [[beurs van Brussel]]. Twee jaar later, op 31 juli 1889, werd de [[Compagnie du Chemin de Fer du Congo]] (CCFC) opgericht. De werken stonden onder leiding van [[Albert Thys (koloniaal)|Albert Thys]]. Naar hem zou een stad worden genoemd op het tracé van de spoorlijn, met name Thysstad, het huidige [[Mbanza-Ngungu]]. Deze aanleg zou aan 1.932 mensen het leven kosten, waarvan 1.800 Congolezen en 132 blanken.<ref>Dat stelt althans een opschrift in het Centraal Station van Kinshasa.</ref> De grootste moeilijkheden bij de aanleg ondervond men bij [[Kloof|kloven]], de canyon van de rivier de [[M’pozo]] en de passage door het [[Kristalgebergte]].

De levensomstandigheden bij de aanleg van deze spoorweg waren ronduit erbarmelijk.  De sanitaire en medische voorzieningen waren benedenmaats.  In 1892
werkten er ongeveer tweeduizend mensen aan de spoorweg, waarvan er gemiddeld honderdvijftig arbeiders per maand het leven lieten ten gevolge van pokken, dysenterie, beriberi en uitputting.
Eind 1892 waren er reeds 7000 arbeiders aangeworven, waarvan er 3500 gestorven of gevlucht waren (bijvoorbeeld richting naburige bossen). Door deze omstandigheden werd het moeilijker om arbeidskrachten aan te werven. Thys trok daarom respectievelijk in september en november 1892 mensen uit [[Barbados]] en China aan. De Barbadianen weigerden de boten in de haven van Matadi te verlaten tot ze door middel van vuurwapens gedwongen werden. Bij deze actie lieten zeven mensen het leven.<ref>{{Citeer tijdschrift
| achternaam= Verbeeck
| voornaam= Mathijs
| datum= 2019
| url=
| titel= MASTERPROEF: DWANGARBEID IN DE BELGISCHE RECHTSGESCHIEDENIS (1885- 1945)
| tijdschrift= Masterproef voorgelegd voor het behalen van de graad master in de rechten
| jaargang= 2018 – 2019
| nummer=
| pp=
| taal= nl
| doi=
| pmid=
| pmc=
| issn=
}}</ref>

De werkzaamheden begonnen in 1890 en zouden duren tot 1898. Niettegenstaande de vele moeilijkheden bij de aanleg werd de spoorlijn al snel rendabel, voornamelijk vanwege het vervoer van [[rubber]] en [[ivoor]].

[[Joseph Conrad]] was een getuige van dit hard labeur toen hij werkzaam was in de [[Onafhankelijke Congostaat]]. Hij zou erover schrijven in zijn roman ''[[Heart of Darkness (roman)|Heart of Darkness]]''.

In 1948 vierde men in [[Belgisch-Congo]] de vijftigste verjaardag van de spoorlijn door de uitgifte van een postzegel.

<gallery class="center" caption="Spoorlijn Matadi-Leopoldstad">
Railroad workers building the Matadi-Leopoldville railroad.jpg|Foto van spoorwegarbeiders die de spoorlijn Matadi-Leopoldville bouwen.
Locomotive ndolo.jpg|Aankomst van de eerste [[locomotief (spoorwegmaterieel)|locomotief]] in [[Kinshasa|Leopoldstad]] in 1898.
CarteBasCongo1913.JPG|De spoorlijn in 1913.
CFMK.JPG|Kaart van de spoorlijn uit 1927.
Matadi_train_station_(21236934082).jpg|Een trein in het station van Matadi in 2015.
Blueprint of the locomotive first used on the line Matadi - Leopoldville in 1898.jpg|blauwdruk van de locomotief die voor het eerst werd gebruikt op de lijn Matadi - Leopoldstad in 1898.
</gallery>

== Zie ook ==
* [[Onafhankelijke Congostaat]]
* [[Société nationale des chemins de fer du Congo]]

== Bibliografie ==
* {{aut|Cornet, J. R.}}, ''La Bataille du Rail. La construction du chemin de fer de Matadi au Stanley Pool'', L. Cuypers, Brussel, 1953.
* {{aut|Egoroff, A.}} en {{aut|Snel, J.}}, ''Observations géologiques le long de la ligne de chemin de fer entre Léopoldville et Matadi'', Geografisch Instituut van Belgisch Congo, Leopoldstad, rond 1950.
* {{aut|Goffin, L.}}, ''Le chemin de fer du Congo : Matadi-Stanley Pool'', Weissenbruch, Brussel, 1907, 214 p.

{{Appendix|2=
'''Noten'''
{{References|group=noot}}
----
'''Referenties'''
{{References}}
}}

[[Categorie:Verkeer en vervoer in Congo-Kinshasa]]
[[Categorie:Smalspoor]]
[[Categorie:Centraal-Kongo]]
[[Categorie:Kinshasa]]

Op deze pagina gebruikte sjablonen:

Sjabloon:Appendix (bekijk bron) (uitgebreid beveiligd)
Sjabloon:Aut (bekijk bron) (semi-beveiligd)
Sjabloon:Citeer tijdschrift (bewerken)
Sjabloon:Infobox/breedte (bekijk bron) (beveiligd)
Sjabloon:PAGENAMEBASE (bekijk bron) (semi-beveiligd)
Sjabloon:Prettytable-SP (bewerken)
Sjabloon:References (bekijk bron) (uitgebreid beveiligd)
Sjabloon:SP (bewerken)
Sjabloon:SP-Iconbreedte (bewerken)
Sjabloon:SP-data (bewerken)
Sjabloon:SP-kop (bewerken)
Sjabloon:SP-tabel/common.css (bewerken)
Sjabloon:SP-tabel1 (bewerken)
Sjabloon:SP3 (bewerken)
Sjabloon:Sfnref (bekijk bron) (uitgebreid beveiligd)
Module:String (bekijk bron) (uitgebreid beveiligd)

Terug naar Spoorlijn Matadi-Kinshasa.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Spoorlijn_Matadi-Kinshasa"