rot

• Geluid:  rot    (hulp, bestand)
• IPA: / rɔt / (1 lettergreep)

• rot

• [A] erfwoord via Middelnederlands rot van Oudnederlands rot, in de betekenis ‘vuil, modderig’ aangetroffen vanaf 1028 (als onderdeel van de waternaam Rotte), in de betekenis van ‘bedorven’ aangetroffen vanaf 1407.
  Gaat terug op Proto-Westgermaanse werkwoord *rotēn ‘ rotten ww ’ ^{[1] [2] [3] [4]}
  • zn: naamwoord van handeling van  rotten ww  ^[5]
  • ww:  rotten ww  zonder de uitgang -en
• [B] via Middelnederlands rotte van Oudfrans rote / route "bende; weg", in de betekenis van ‘rij militairen van opzij gezien’ aangetroffen vanaf 1285 ^{[6] [7] [4]}
• [C] van Middelnederlands rotte ^{[8] [9]}

[A] rot

1. door bederf aangetast

   • Een rot ei verspreidt een opvallende stank. 

2. (figuurlijk) beroerd, onaangenaam

   • Het was koud en nat en hij voelde zich rot. 

   1. gebruikt als eerste deel van samenstellingen om het tweede deel een negatieve strekking te geven

      • Door de aanhoudende regen was het een rotdag voor een wandeling. 
      • Dat rotland! Die rotregering! 

   2. versterkend voorvoegsel vaak in samenstellingen waarin het tweede deel al een negatieve strekking heeft

      • De bezoekers aan het festival lieten een grote rotzooi achter van flesjes, blikjes, bekers, bakjes en andere verpakkingen. 
      • mijn fiets is gestolen en daarom moest ik vanochtend een roteind lopen 

      ▸ Fijn, kan ik eindelijk weer langs Nederland 3 zappen zonder die rotkop van Claudette de Boer te zien.^[10]

• [1] verrot, bedorven

• rotachtig
• rotheid
• rottig

• [1] Samenstellingen met "rot" als eerste deel in de betekenis "door bederf aangetast" kunnen (ook) worden opgevat als samengesteld met het zelfstandig naamwoord "rot" in de betekenis "bederf" en zijn voor het overzicht alleen hieronder op die plaats vermeld.

• Zo rot als een mispel zijn

• Een rotte appel in de mand, maakt al het gave fruit te schand

• hoe dichter bij Dordt, hoe rotter het wordt

het rot o

1. alleen verkleinwoord proces waarbij iets bederft, bijvoorbeeld bij etenswaar

   • In die aardappels zit het rot. 

• bederf

• betonrot
• bruinrot
• hartrot
• paalrot
• vruchtrot
• witrot

Onderstaande samenstellingen kunnen vaak ook worden opgevat als gevormd met  rot bn  of  rotten ww 

• rotbak
• rotbroos
• rotgevoelig
• rotkop
• rotkoorts
• rotkreupel
• rotkuil
• rotneus
• rotplek
• rotstraal
• rotvis

• De rot zit erin

[A] rot

1. enkelvoud tegenwoordige tijd van rotten
2. gebiedende wijs van rotten

[B] het rot o

1. (militair) benaming voor een reeks manschappen uit opeenvolgende gelederen die direct achter elkaar staan opgesteld, ook gebruikt voor vergelijkbare opstellingen zoals van voertuigen

   • Zij moesten zich opstellen in rotten van drie 

2. (historisch) bepaalde manier om 4 geweren tegen elkaar steunend op de grond te zetten

   • Zij zetten de geweren aan rotten. 

3. (verouderd) kleinste eenheid van manschappen in een leger

• rotte (oudere uitspraakvariant)
• [3] peloton

• [1] gelid

• [1] rotgezel, rotsgewijs,

[C] de rot v

1. (verouderd) muisachtig knaagdier uit het geslacht Rattus  

• rat

• rottengat

• Het verkleinwoord "rotje" is vooral gangbaar als benaming voor een bepaald soort vuurwerk.

[C] de rot m

1. (persoon) (figuurlijk) oude ~ iemand die al lang meedraait

   • Hij is intussen een oude rot. 

• Een oude rot in het vak

• belrot, landrot, waterrot, zeerot

• tor

• Het woord rot staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rot" herkend door:

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• Geluid:  rot    (hulp, bestand)
• IPA: /ʀoːt/

• rot

rot

1. (kleur) rood

   «Mein Bruder hat rote Haare.»

   Mijn broer heeft rood haar.

• rotglühend

• lila, rosa, rosarot, schwarz-rot-gold, violett

• dunkelrot, hellrot

• den roten Teppich ausrollen

• der rote Faden

• die rote Laterne

• ein rotes Tuch für jemanden sein

• rot werden

• sich etwas im Kalender rot anstreichen

rot

1. onovergankelijk rotten, verrotten [1]
2. onovergankelijk verrotten [2], wegkwijnen

   «I hope he rots in jail.»

   Ik hoop dat 'ie in het gevang verrotten mag.

3. onovergankelijk achteruitgaan, vervallen [1]
4. overgankelijk doen bederven, doen rotten
5. overgankelijk aantasten, beschadigen
6. overgankelijk, (informeel) (BE) plagen, sarren

rot

1. bederf, het rotten, verrotting
2. achteruitgang, verval
3. (dierkunde) hoefziekte

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

• rot

rot

1. (kleur) rood

• Duits: rot
• Engels: red

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

• rot

rot g

1. (biologie) wortel (plant)

• pålrot, rothår, luftrot