Francesco Rosi
Francesco Rosi (Napels, 15 november 1922 – Rome, 10 januari 2015) was een Italiaans neorealistisch filmregisseur en scenarioschrijver. Hij stond bekend als een geëngageerd filmer.
Francesco Rosi | ||||
---|---|---|---|---|
Francesco Rosi in 1995
| ||||
Volledige naam | Francesco Rosi | |||
Geboren | 15 november 1922 | |||
Overleden | 10 januari 2015 | |||
Geboorteland | Italië | |||
(en) IMDb-profiel | ||||
(nl) Moviemeter-profiel | ||||
(mul) TMDB-profiel | ||||
|
Leven en werk
bewerkenEerste stappen in de filmwereld
bewerkenHij begon als assistent van onder anderen Luchino Visconti en als scenarioschrijver. In 1952 nam hij de regie van de film Camicie Rosse over van Goffredo Allessandri nadat die door een auto-ongeluk uitgeschakeld was.
Maatschappijkritische filmregisseur
bewerkenZijn doorbraak kwam in 1958 met La sfida, een film over corruptie. Ook in zijn latere films zoals Salvatore Giuliano, Le mani sulla città, Il caso Mattei, Tre fratelli, Cristo si è fermato a Eboli (naar de gelijknamige autobiografische roman van Carlo Levi) trok Rosi verder van leer tegen een aantal wantoestanden in de Italiaanse maatschappij. Die maatschappijkritiek was ook aanwezig in zijn meesterwerk Cadaveri eccellenti, de verfilming van de roman Il contesto van Leonardo Sciascia. Een en ander noopte hem ook om tijdelijk uit te wijken naar Spanje.
Literatuurverfilmingen
bewerkenHoewel hij vaak filmde met onbekende acteurs en op niet-alledaagse locaties, maakte hij toch ook meer conventionele cinema zoals bewerkingen van Georges Bizet (Carmen met Plácido Domingo) en Gabriel Garcia Marquez (Cronaca di una morte annunciata met Ornella Muti). Later volgde nog de thriller Dimenticare Palermo die een roman van Edmonde Charles-Roux als inspiratiebron had. Ten slotte verfilmde Rosi nog het historisch drama La tregua (gebaseerd op het gelijknamige autobiografische werk van Primo Levi) waarin de terugkeer uit Auschwitz van een aantal overlevenden van de Holocaust verteld wordt. John Turturro gaf gestalte aan de schrijver.
Enkele prijzen en huldiging
bewerkenLe mani sulla città won een Gouden Leeuw in 1963. Il caso Mattei kreeg in 1972 een Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes. Op het Filmfestival van Berlijn in 2008 werd Rosi gehuldigd met de Gouden Erebeer en de vertoning van enkele van zijn films, met als hoogtepunt Salvatore Giuliano, die in 1962 de Zilveren Beer voor Beste Regisseur had gewonnen.
Rosi overleed in 2015 op 92-jarige leeftijd.[1]
Filmografie
bewerkenRegieassistent
bewerken- 1948: La terra trema (Luchino Visconti)
- 1950: Domenica d'agosto (Luciano Emmer)
- 1951: Bellissima (Luchino Visconti)
- 1953: I vinti (Michelangelo Antonioni)
- 1954: Senso (Luchino Visconti)
Regisseur
bewerken- 1952: Camicie rosse (regie samen met Goffredo Alessandrini)
- 1956: Kean - Genio e sregolatezza (regie samen met Vittorio Gassman)
- 1958: La sfida
- 1959: I magliari
- 1962: Salvatore Giuliano
- 1963: Le mani sulla città
- 1964: Il momento della verità
- 1967: C'era una volta...
- 1970: Uomini contro
- 1972: Il caso Mattei
- 1973: Lucky Luciano
- 1976: Cadaveri eccellenti
- 1979: Cristo si è fermato a Eboli
- 1981: Tre fratelli
- 1984: Carmen
- 1987: Cronaca di una morte annunciata
- 1989: 12 registi per 12 città (documentaire)
- 1990: Dimenticare Palermo
- 1992: Diario napoletano (documentaire)
- 1997: La tregua
(Co)scenarist
bewerken- 1951: Bellissima (Luchino Visconti)
- 1952: Processo alla città (Luigi Zampa)
- 1955: Racconti romani (Gianni Franciolini)
- 1956: Il bigamo (Luciano Emmer)
Prijzen
bewerken- 1962: Salvatore Giuliano: Zilveren Beer voor Beste Regisseur op het Filmfestival van Berlijn
- 1963: Salvatore Giuliano: Nastro d'argento voor de Beste regisseur
- 1963: Le mani sulla città: Gouden Leeuw op het Filmfestival van Venetië
- 1965: Il momento della verità: de Premi David di Donatello voor de Beste regisseur
- 1972: Il caso Mattei: Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes
- 1976: Cadaveri eccellenti: de Premi David di Donatello voor de Beste regisseur en voor Beste Film
- 1979: Cristo si è fermato a Eboli: de Premi David di Donatello voor de Beste regisseur en voor Beste Film
- 1979: Cristo si è fermato a Eboli: Gouden Prijs op het Internationaal filmfestival van Moskou
- 1981: Tre fratelli: de Premi David di Donatello voor de Beste regisseur en voor Beste scenarioschrijver
- 1981: Tre fratelli: Nastro d'argento voor de Beste regisseur
- 1985: Carmen: de Premi David di Donatello voor de Beste regisseur en voor Beste Film
- 1997: La tregua: de Premi David di Donatello voor de Beste regisseur en voor Beste Film
- 2008: Gouden Erebeer op het Filmfestival van Berlijn
- 2010: Gouden Luipaard voor zijn gehele carrière op het Internationaal Filmfestival van Locarno
- 2012: Gouden Leeuw voor zijn gehele carrière op het Filmfestival van Venetië
Nominatie
bewerken- 1982: Tre fratelli: Oscar
Film over Francesco Rosi
bewerken- Il cineasta e il labirinto, filmdocumentaire (Roberto Andò, 2002)
Bibliografie
bewerken- Michel Ciment: Le dossier Rosi (1976), vertaald door L. Codelli, Il Castoro, Milano / Museo Nazionale del Cinema, Torino, 2008.
- Carlo Testa: Poet of Civic Courage- The Films of Francesco Rosi, Westport, Conn. : Greenwood Press, 1996.
- La sfida della verità. Il cinema di Francesco Rosi, bewerkt door A. Tassone, G. Rizza, C. Tognolotti, Aida Edizioni, Firenze 2005.
- Enrico Costa: Con Francesco Rosi a Lezione di Urbanistica, Città del Sole Edizioni, Reggio Calabria 2012.
Externe link
bewerken- (en) Francesco Rosi in de Internet Movie Database
- ↑ Filmmaker Francesco Rosi op 92-jarige leeftijd overleden. de Volkskrant (10 januari 2015).