Bemelen

dorp in de Limburgse gemeente Eijsden-Margraten, Nederland
Zie voor de gemeente, het artikel Bemelen (gemeente)

Bemelen (Limburgs: Bieëmele) is een dorp in de Nederlandse gemeente Eijsden-Margraten. Het dorp is gelegen aan de rand van de Maasvallei oostelijk van Maastricht in het zuiden van de provincie Limburg. In het dorp wonen ongeveer 565 mensen.

Bemelen
Bieëmele
Dorp in Nederland Vlag van Nederland
Bemelen (Limburg)
Bemelen
Situering
Provincie Vlag Limburg Limburg
Gemeente Vlag Eijsden-Margraten Eijsden-Margraten
Coördinaten 50° 51′ NB, 5° 46′ OL
Algemeen
Oppervlakte 4,99[1] km²
- land 4,99[1] km²
- water 0[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
565[1]
(113 inw./km²)
Woning­voorraad 260 woningen[1]
Overig
Postcode 6268
Netnummer 043
Woonplaats­code 1691
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Geschiedenis

bewerken

Bemelen ontstond op de helling van het Maasdal naar het Plateau van Margraten, op de plaats waar een Romeinse weg de Bemelerberg op gaat. In 1018 werd Bemelen voor het eerst schriftelijk vermeld en tot 1794 was het een heerlijkheid die viel onder het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Maastricht. Als voogden traden aanvankelijk de heren van Valkenburg op;[2] vanaf 1381 de hertogen van Brabant.

De in 1815 uit de voormalige heerlijkheid ontstane gemeente Bemelen was tot 1982 een van de kleinste gemeenten van het land; behalve het dorp zelf waren de enige andere buurtschappen binnen de gemeente Gasthuis en Wolfshuis. Het naast het dorp Bemelen gelegen gehucht Sint Antoniusbank wordt meestal beschouwd als onderdeel van Bemelen, hoewel het voorheen tot de gemeente Cadier en Keer behoorde. In 1970 werden delen aan de westzijde van de gemeente geannexeerd door Maastricht. Van 1 januari 1982 tot en met 31 december 2010 maakte het dorp deel uit van de gemeente Margraten, waarna deze op zijn beurt fuseerde met de gemeente Eijsden tot Eijsden-Margraten.

Natuur en landschap

bewerken

Bemelen ligt op de helling van het Maasdal naar het Plateau van Margraten op een hoogte van ongeveer 90 meter. Ten noordoosten van het dorp begint het droogdal Koelbosgrub en ten zuidoosten het droogdal Sibbersloot. Ten noorden en oosten van Bemelen ligt een aaneengesloten reeks natuurgebieden, waaronder de Bemelerberg, het Bemelerbos op de Mettenberg en een deel van groeve 't Rooth.

Het dorp bestaat uit twee wegen en enkele doodlopende straten. De buurtschap Sint Antoniusbank is eraan vastgebouwd.

 
Strooberggroeve in de Bemelerberg

Groeves

bewerken

In de omgeving van Bemelen zijn er verschillende mergelgroeves uitgehouwen, waaronder:[3]

Bezienswaardigheden

bewerken
Zie ook

De weg richting Gasthuis, die dwars op de rand van het plateau loopt, stijgt over korte afstand zo'n 40 meter en telt daarom enkele haarspeldbochten. Hoewel het hellingspercentage niet hoger dan 6% is, is de beklimming naar het plateau van Margraten toch geliefd in de wielersport. De helling is meerdere malen opgenomen geweest in de Amstel Gold Race. In het verleden heeft ook het WK Wielrennen dit traject gepasseerd.

Nabijgelegen kernen

bewerken

Sibbe, Cadier en Keer, Maastricht (Scharn), Berg (Valkenburg aan de Geul), Berg (Eijsden-Margraten)

Zie ook

bewerken
Zie de categorie Bemelen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.