1550-1559

decennium

De jaren 1550-1559 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 16e eeuw.

Belangrijke gebeurtenissen

bewerken
 
Mary I

Italiaanse Oorlogen

bewerken

Heilig Roomse Rijk

bewerken

Zeventien Provincies

bewerken
  • 1553 : De stad Terwaan en het kasteel van Hesdin worden met de grond gelijk gemaakt.
  • 1554 : De Franse troepen onder leiding van Montmorency marcheren richting Brussel, maar worden gestopt bij Renty.
  • 1554 : Bisschop van Atrecht, Antoine Perrenot de Granvelle, arrangeert het huwelijk tussen Filips II en Maria Tudor.
  • 1555 : De zieke keizer Karel V treedt af, zijn zus Maria van Hongarije, landvoogdes van de Nederlanden, doet hetzelfde. Emanuel Filibert van Savoye volgt haar op.
  • 1556 : Bestand van Vaucelles. Filips II en Hendrik II van Frankrijk sluiten een bestand.
  • 1557 : Spanje verklaart zich bankroet.
  • 1558 - De Staten-Generaal in Brussel besluiten aan Filips II de Negenjarige Hulp toe te kennen, een financieel plan waarbij zij de komende negen jaar gelden beheren, innen en aan de koning afstaan. De koning is bijzonder ontevreden over deze parlementaire inmenging, maar stemt toe. Dit is de laatste keer dat de Staten en de koning tot overeenstemming komen.
  • 1559 - Filips II van Spanje geeft de autoriteit over de Zeventien Provinciën over aan zijn halfzuster Margaretha van Parma, kardinaal Granvelle is haar adviseur.
  • 1559 : Super universas is een bul van paus Paulus IV. Er komen drie aartsbisdommen: Mechelen, Utrecht en Kamerijk. Daaronder komt een groot aantal nieuwe bisdommen. De machtige en rijke abdijen moeten de operatie betalen.

Engeland

bewerken

Rusland

bewerken

Amerika

bewerken

Ontdekkingsreizen

bewerken
  • 1553 - Hugh Willoughby vertrekt met een vloot van drie schepen in mei vanuit Londen om een Noordoostelijke Doorvaart te vinden naar China. Ze worden echter verrast door een storm nabij Lofoten, waardoor Richard Chancellors schip afgezonderd raakt van de andere twee. Chancellor dringt door tot de Witte Zee en vaart de haven van Cholmogory binnen, nabij het huidige Archangelsk aan de monding van de Dvina. Deze streek was korte tijd eerder onderdeel geworden van het Tsaardom Rusland. Tsaar Ivan IV nodigt Richard Chancellor, de exotische gast, onmiddellijk uit te Moskou. Ook Chancellor is zeer enthousiast over handelsbetrekkingen, omdat hij er een goede afzetmarkt in ziet voor de Engelse wol, in ruil voor bont en andere producten.
  • 1555 : De Company of Merchant Adventurers herdoopt zichzelf tot Muscovy Company en wordt een belangrijke diplomatieke link tussen Rusland en Engeland.
  • 1555 : Nicolas de Villegagnon wordt aangesteld door Hendrik II van Frankrijk om een Franse kolonie te gaan stichten in Zuid-Amerika. Hij vaart uit met twee schepen en 600 soldaten en kolonisten, die vooral bestaan uit Franse hugenoten en Zwitserse calvinisten. Villegagnon krijgt de opdracht mee een handelspost te stichten vanwaar belangrijke handelswaar kan worden overgebracht naar Frankrijk. Uiteindelijk weet Villegagnon de nederzetting Antarctisch Frankrijk te stichten in de baai van Guanabara bij het huidige Rio de Janeiro. Na een aantal gevechten met Portugese kolonisten wordt Villegagnon ten slotte verslagen door Eustacio de Sá. De Fransen vertrekken in maart 1560 uit Brazilië

Kunst en cultuur

bewerken
  • De Antwerpse tekenaar Anthonis van den Wijngaerde schildert in 1550 een gezicht op Walcheren. In de jaren 1552 en 1553 maakt hij enkele gezichten op Rome, Genua, Napels en Ancona.

Later treedt hij in dienst van Filips II van Spanje en neemt deel aan de Spaanse veldtochten in Noord-Frankrijk in 1557. In de jaren 1558-1559 bezoekt hij Engeland, waar hij onder meer panorama's maakt van Londen.

Zie de categorie 1550s van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.