piling
Bilêvkirin
biguhêreNavdêr
biguhêrepiling nêr
- (guhandar) Pars, kitikê gir yê kûvî yê pinpinî (Panthera pardus).
- لجگر سیهکمانان دو هزار تیر رشاندن
ژ جگر ملا پلنگان بکلاب و پنس کر کر
اسدان ژ پنجه ڤیران دل و سینه هرشاندن — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
- Li ceger siyehkemanan du hezar-i tîr reşandin
Ji ceger Mela pilingan bi kulab û pens-i ker kir
Esedan ji pence vêran dil û sîne herişandin
- لجگر سیهکمانان دو هزار تیر رشاندن
- Bebir,
pisîkek anku kitikek gir yê kûvî yê xetxetî ye ku bi taybetî li Asyayê peyda dibe (Panthera tigris).- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Hemû kitikên gir yên kûvî (Panthera) ji bilî şêran (panter, leopar, jagwar, kugar...).
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- (mecazî) Zîrek, wêrek, fêris, şêr.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Herwiha
biguhêreBi alfabeyên din
biguhêre- kurdî-erebî: پلنگ, پڵنگ
Têkilî
biguhêreJê
biguhêreEtîmolojî
biguhêreJi proto-îranî. Hevreha soranî پڵنگ (plling), farisî پلنگ (peleng), peştûyî پړانګ (pṙang), sogdî pranka, sanskrîtî पृदाकु (prdāku). Peyveke kevnar ya Rojhilata Navîn e, bide ber sûmerî 𒊊 (piriŋ, “şêr”). Yan hevreha yûnanî πάρδαλις (pardalis) û πάρδος (pardos) û latînî pardus lê ihtimalen ev peyvên yûnanî û latînî ji zimanên rojhilatî hatine wergirtin. Ji eynî rehî: pars, leo-par. Peyva îngilîzî tiger, frensî tigre û peyvên wek wan di zimanên ewropî de bi rêya yûnaniya kevn ji îranî tigri- (tîr, tîrê kevanê) ne ji ber ku piling wek tîran zû dilive. Herwiha ببر (bebr) ya erebî jî ji îranî ye, bi farisî ببر (bebr), pehlewî bebr, sanskrîtî व्याघ्र (vyāghrá). Heman peyv ji îranî ketiye zimanên Qefqasyayê jî: ermenî վագր (vagr), gurcî ვიგრი (vigri).
Werger
biguhêre- Abxazî: атигр (āṭigr)
- Açehî: rimuëng
- Adîgeyî: къаплъэн (qāpłăn), къэплъан (qăpłān)
- Afrîkansî: tier → af
- Alabamayî: kowibasbaki, kowiɬahkachi
- Albanî: tigër → sq n
- Almanî: Tiger → de n, Tigerin → de m, Tigermännchen nt, Tigerweibchen nt
- Amharî: ነብር (näbr)
- Amuzgoyî: kítziaⁿ
- Angamî: tekhu
- Aohengî: sengiru, sengiro, singiro
- Aramî:
- Arçî: цӏиркъ
- Asamî: ঢেঁকীয়াপতীয়া বাঘ (dhẽkiapotia bagh), বাঘ (bagh)
- Astûrî: tigre → ast n
- Avarî: цӏиркъ (c̣irq̇̄)
- Awadhî: बाघ n (bāgh)
- Aytonî: ꩬိုဝ်
- Azerî: pələng → az
- Bahnarî: kla
- Balînî: macan
- Baskî: tigre → eu
- Başkîrî: юлбарыҫ (yulbarïθ)
- Batakiya mandaîlîng: babiat
- Bataktobayî: babiat, babiak, ompung, ompungi
- Batekî: yah, ayok, ayõng, pangan, ãp, iyah, bek
- Bau bidayuh: rimoung
- Belarusî: тыгр n (tyhr), ты́гра m (týhra)
- Belûçî: مزار (mazár)
- Bengalî: বাঘ → bn (bagh)
- Berawanî: upo
- Besisî: a'a, a'ak, tuéh, malap
- Bretonî: tigr → br n
- Bugî: macang
- Bukar-sadung bidayuhî: limo
- Bulgarî: ти́гър → bg n (tígǎr)
- Bundelî: नाहर n (nāhar)
- Burmayî: ကျား → my (kya:)
- Burusuyî: mintik inon
- Buyî: gugt, duezgugt
- Conxayî: སྟག (stag)
- Çeçenî: цӏоькъалом (c̣öq̇alom)
- Çekî: tygr → cs n
- Çerokî: ᏢᏓᏥ ᏧᎶᎸᏗ (tlvdatsi tsulolvdi)
- Çewongî: kle, keli
- Çînî:
- Çruyî: rơmòg
- Danmarkî: tiger → da g
- Divehî: މިނިކާވަގަ (minikāvaga)
- Dongşîangî: basi
- Dusuniya navendî: rimau
- Embalohî: baro
- Endonezyayî: harimau → id
- Engganoyî: nimau
- Erebî: نِمْر → ar n (nimr), بَبْر → ar n (babr)
- Erebiya misrî: نمر n (nimr)
- Ermenî: վագր → hy (vagr)
- Erzayî: бабри (babri)
- Esperantoyî: tigro → eo
- Estonî: tiiger
- Farisî: ببر → fa (babr)
- Ferî: tikari n
- Fînî: tiikeri → fi
- Fransî: tigre → fr n, tigresse → fr m
- Frîsî: tiger → fy g
- Galîsî: tigre → gl n, tigresa m
- Gayoyî: kule
- Gondiyî: బుర్కల్ (burkal)
- Gongî: เดือ
- Gujaratî: વાઘ → gu n (vāgh)
- Gurcî: ვეფხვი → ka (vepxvi)
- Guwaranî: jaguarete
- Haîtî: tig
- Haroiyî: lĕmung
- Hindî: बाघ → hi n (bāgh), व्याघ्र → hi n (vyāghra), शेर → hi n (śer), बबर → hi n (babar), नाहर → hi n (nāhar), केहर → hi n (kehar)
- Hmongî: tsov
- Holendî: tijger → nl n
- Ida'anî: kakkang
- Îbanî: remaung
- Îbranî: טִיגְרִיס → he n (tígris)
- Îdoyî: tigro → io
- Îngilîziya kevn: tiger n
- Îngilîziya navîn: tygre
- Îngilîzî: tiger → en
- Îngriyî: tigra
- Îngûşî: цӀокъ (c̣oq̇)
- Înterlîngua: tigre
- Îrlendî: tíogar → ga n
- Îsthmus zapotekî: beedxeʼ
- Îtalî: tigre → it m
- Îzlendî: tígur → is n
- Jah hutî: kĕlak
- Japonî: 虎 → ja (とら, tora), トラ → ja (tora)
- Jarayî: rờmōng
- Javayiya kevn: macan
- Javayî: macan → jv, gémbong, gogor → jv, sima, wiyagra → jv, sardula → jv, bowong → jv
- Jehaiyî: ap, ju'ok, baling, putew
- Kabardî: къаплъэн (q̇āpłăn), хьэщомыщ (ḥăŝoməŝ)
- Kalalîsûtî: tiigeri → kl
- Kalmîkî: ирвск (irvsk)
- Kamî: haimau
- Kannadayî: ಹುಲಿ → kn (huli)
- Karaçay-balkarî: къаплан (qaplan)
- Katalanî: tigre → ca n
- Keçwayî: uthurunku
- Kelabît bariyoyî: balang
- Kendayanî: rimong
- Kensiuyî: émet, tayok, ong
- Kerînçî: imaw
- Khasiyî: khla
- Kirgizî: жолборс → ky (colbors)
- Kîngalî: කොටියා (koṭiyā)
- Koreyiya navîn: 범〯
- Koreyî: 호랑이 → ko (horang-i), 범 → ko (beom)
- Kornî: tiger n, tygra → kw
- Korsîkayî: tigru → co n
- Kristangî: trigi
- Kubuyî: mer'ego, natong hidup
- Kumikî: къаплан (qaplan)
- Lampungî: kumbok, lemawong, lemameng, waw, jin
- Latînî: tīgris → la n an m
- Latviyayî: tīģeris n
- Lawanganî: timang, timaang
- Lawsî: ເສືອ → lo (sư̄a)
- Lezgînî: пеленг (peleng)
- Lisuyî: ꓡꓽ
- Lîgûrî: tîgre m
- Lîmbûrgî: tieger → li n
- Lîtwanî: tigras → lt n
- Lueyî: ᦵᦉᦲ (ṡoe)
- Luksembûrgî: Tiger n
- Makedonî: тигар n (tigar)
- Malagasî: trimo → mg
- Malayalamî: കടുവ → ml (kaṭuva)
- Malayiya baba: arimo
- Malayiya kota bangun kutai: remaong
- Malayiya navendî: setue, ne'ngau
- Malayiya navendî: setuau, setuo
- Malezî: harimau → ms, macan, harimau belang, macan loreng
- Maltayî: tigra m
- Mançûyî: ᡨᠠᠰᡥᠠ (tasha), ᠮᡠᡥᠠᠨ (muhan), ᠪᡳᡵᡝᠨ (biren), ᡨᠠᡵᡶᡠ (tarfu)
- Manksî: çheegyr n, teigyr n
- Maorî: taika
- Mapuçî: nahuel
- Maratî: वाघ n (vāgh)
- Mazenderanî: پلنگ (paleng), ببر (baber), دورگ (dorag)
- Mecarî: tigris → hu
- Megrelî: ჸილო (ʾilo)
- Melanauyiya navendî: rimau, rimau baleng
- Cham:
- Minriqî: lodap, ap
- Mînangkabawî: inyiak, rimau
- Mongolî:
- Monî: ကၠ (klaˀ)
- Montagnaîsî: minashkuau-minush
- Muongî: khảl
- Nanayî: амбан
- Navajoyî: náshdóítsoh noodǫ́zígíí
- Nedersaksî: Tieger n
- Nepalî: बाघ → ne (bāgh)
- Ngajuyî: haramaung
- Nîvxî: ат (at), иғлуладь (iꜧlulad̦)
- Nogayî: йолбарыс (yolbarıs)
- Norwecî:
- Oksîtanî: tigre → oc n
- Oriyayî: ବାଘ → or (baghô)
- Oromoyî: qeerramsa
- Oroqenî: ʊta꞉tʃi
- Osetî: тигр (tigr)
- Osmanî: قپلان (kaplan), پلنگ (peleng)
- Oygurî: يولۋاس (yolwas), بارس (bars)
- Ozbekî: yoʻlbars → uz
- Pa'o karen: ကေ
- Pacohî: cula
- Pali:
- Pawnî: pakstítkukiic
- Penan:
- Peştûyî: پړانګ n (pṛāng)
- Plodîşî: Tieja n
- Polonî: tygrys → pl m anim
- Portugalî: tigre → pt n
- Prakrit:
- Punan tubuyî: vi'at, fi'at
- Puncabiya rojavayî: شیر → pnb n, باگھ n
- Puncabî: ਸ਼ੇਰ → pa n (śēr), ਬਾਘ n (bāgh)
- Qazaxî: жолбарыс (jolbarys)
- Qiptî: ϫⲓⲕⲣⲓⲥ n (jikris)
- Radeyî: êmông
- Rejangî: imêu
- Roglayiya bakurî: lumõng
- Rohingyayî: bag
- Romagnolî: tigra m
- Romanyayî: tigru → ro n
- Rungusî: orimau
- Rusî: тигр → ru m anim (tigr)
- Saekî: กู̄ก
- Sanskrîtî: व्याघ्र → sa n (vyāghra)
- Santalî: ᱛᱟᱹᱨᱩᱵ (tărup’)
- Sauraştrayî: ꢮꢵꢔ꣄ (vāg)
- Sebwanoyî: tigre
- Semaî: atañ, kaap, berenggas, raak, mameek, mergas, bergas, nyuuq, keek, bagòr, kaam, rerok
- Semaq beriyî: gayit, gayi
- Semnamî: kmuuc
- Serudung murutî: takinon
- Siangî: hôrômaung
- Sianî: piyat
- Sicîlî: tigri → scn m, trighi m
- Sindhî: واگھُ n (vāghu)
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠛꠣꠊ (bagó)
- Skotî: teeger
- Slaviya kevn: тигръ n (tigrŭ)
- Slovakî: tiger → sk n
- Slovenî: tiger → sl n
- Somalî: shabeel → so
- Sorbî:
- Spanî: tigre → es n
- Sundanî: lodaya, maung → su, aom → su
- Swahîlî: chui milia, simba marara → sw 9 an 10
- Swêdî: tiger → sv g
- Şanî: သိူဝ် (sǒe)
- Tabasaranî: пеленг (peleng)
- Tacikî: бабр → tg (babr)
- Tagalogî: tigre → tl
- Tamîlî: புலி → ta (puli)
- Taraoyî: yokpi
- Tay dam: ꪹꪎ
- Tayî: เสือ → th (sʉ̌ʉa), เสือโคร่ง → th (sʉ̌ʉa-krôong)
- Tayî nüa: ᥔᥫᥴ (sóe)
- Telûgûyî: పులి → te (puli), వ్యాఘ్రము → te n (vyāghramu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵖⵉⵍⴰⵙ n (aɣilas)
- Temiarî: mamuh, merges, mamuug, aab
- Temoqî: barangmoh, daying, mĕ'ong, tĕhoqpolan, pĕn-yow
- Ten'ednî: o'
- Teterî: юлбарыс → tt (yulbarıs)
- Tigrînî: ነብሪ (näbri)
- Tirkî: kaplan → tr
- Tirkmenî: gaplaň
- Tîbetî: སྟག (stag)
- Tobilungî: mondou, tatanansad
- Toxarî B: mewiyo n, mewiya m
- Tuluyî: ಪಿಲಿ (pili)
- Tupînambayî: îagûara, îagûareté
- Tuvanî: пар (par)
- Udiheyî: кути (kuti), амба (amba)
- Udmurtî: юлбарыс (julbarys)
- Urak lawoi': brutat
- Urdûyî: شیر → ur n (śer), باگھ n (bāgh)
- Ûkraynî: тигр → uk n (tyhr)
- Viyetnamî: hổ → vi, cọp → vi, khái → vi, kễnh → vi, hùm → vi
- Volapûkî: tigrid → vo
- Walonî: tigue → wa n
- Weylsî: teigr → cy n
- Wutunhuayî: dak
- Ximêrî: ខ្លា → km (khlaa), ខ្លាធំ → km (khlaathum)
- Yakutî: баабыр (baabır)
- Yidîşî: טיגער n (tiger)
- Yiyiya siçuwayî: ꆿ
- Yorubayî: ẹkùn
- Yûnanî: τίγρη → el n an m (tígri), τίγρης → el n (tígris)
- Kevn: τίγρις n an m (tígris)
- Zhuangî: guk
- Zuluyî: ithayiga → zu 5 an 6
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
- Afrîkansî: tier → af, luiperd → af
- Albanî: leopard → sq n
- Almanî: Leopard → de n; Pard → de n, Pardel → de n, Parder → de n
- Amharî: ግሥላ (gəśla)
- Amuzgoyî: kítziaⁿ tzjá'
- Aragonî: liopardo n
- Aramî:
- Asamî: চিতা বাঘ (sita bagh), নাহৰফুটুকী বাঘ (nahorphutuki bagh)
- Astûrî: lleopardu → ast n
- Azerî: bəbir → az
- Baskî: lehoinabar
- Bau bidayuh: bisireh
- Belarusî: леапа́рд n (ljeapárd)
- Bengalî: চিতাবাঘ → bn (citabagh)
- Bulgarî: леопа́рд → bg n (leopárd)
- Burmayî: ကျားသစ် → my (kya:sac)
- Çekî: levhart → cs n, leopard n
- Çerokî: ᏢᏓᏥ ᎤᏅᏣᏗ (tlvdatsi unvtsadi)
- Çîçewayî: kambuku, nyalugwe
- Çînî:
- Danmarkî: leopard g
- Endonezyayî: macan tutul → id
- Erebî: نِمْر → ar n (nimr), فَهْد → ar n (fahd)
- Ermenî: հովազ → hy (hovaz), ինձ → hy (inj), ընձառյուծ → hy (ənjaṙyuc)
- Ermeniya kevn: յովազ (yovaz)
- Esperantoyî: leopardo → eo
- Estonî: leopard → et
- Farisî: پلنگ → fa (palang)
- Fînî: leopardi → fi
- Fransî: léopard → fr n
- Gujaratî: દીપડો n (dīpḍo)
- Gurcî: ჯიქი → ka (ǯiki), ლეოპარდი → ka (leoṗardi), ავაზა (avaza)
- Hawsayî: damisa
- Hindî: तेंदुआ n (tenduā), तेंदुई m (tenduī), तेँदुआ → hi n (tẽduā)
- Holendî: luipaard → nl n
- Îbranî: נָמֵר → he n (namér)
- Îdoyî: leopardo → io
- Îgalayî: ẹ́kọ̀, ọ́mátāīna
- Îgboyî: ágụ
- Îngilîzî: leopard → en
- Îrlendî: liopard n
- Îtalî: leopardo → it n
- Îzlendî: hlébarði → is n
- Japonî: ヒョウ → ja (hyō), 豹 → ja (ひょう, hyō)
- Kaşûbî: lampart n, leopard n
- Katalanî: lleopard → ca n
- Kirgizî: кабылан → ky (kabılan)
- Kîkongoyî: yingo
- Kîngalî: කොටි ගණය (koṭi gaṇaya), කොටියා (koṭiyā)
- Kînyarwandayî: ingwe
- Koreyiya navîn: 바독〮범〯 (pàtwókpĕm)
- Koreyî: 표범 → ko (pyobeom)
- Kornî: lewpard n
- Latînî: pardus → la n, leopardus n
- Latviyayî: leopards n
- Lawsî: ເສືອດາວ → lo (sư̄a dāo)
- Lingalayî: nkɔi 9 an 10
- Lîtwanî: leopardas → lt n
- Luhyayî: ingwe
- Makedonî: леопард n (leopard)
- Malezî: harimau bintang, macan tutul
- Maltayî: leopard n
- Mançûyî: ᠶᠠᡵᡥᠠ (yarha)
- Mandinkayî: soloo
- Mandinkayî: anyam
- Manipurî: ꯀꯕꯣꯀꯩ
- Maorî: rēparo, rēpara
- Maratî: बिबट्या (bibaṭyā)
- Mecarî: leopárd → hu
- Melanauyiya navendî: rimau biteang
- Misrî:
(ꜣby-šmꜥ n) - Mongolî: цоохор ирвэс (tsoohor irves)
- Monî: ကၠ ဗြန် (klaˀ pròn)
- Namayî: ǀdarub
- Namuyî: ză
- Navajoyî: Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ náshdóítsoh łikizhígíí
- Ndebeliya başûrî: íngwe 9 an 10
- Norwecî:
- Nupeyî: nàm̀pà
- Osetî: фыранк (fyrank)
- Osmanî: قپلان (kaplan), پلنگ (peleng)
- Oygurî: قاپلان (qaplan)
- Ozbekî: qoplon → uz
- Palî: dīpin n
- Peştûyî: يوز n (yúz)
- Polonî: lampart → pl n, leopard → pl n
- Portugalî: leopardo → pt n
- Qazaxî: леопард (leopard)
- Qiptî: ⲡⲁⲣⲇⲁⲗⲓⲥ n (pardalis)
- Romanyayî: leopard → ro n
- Rusî: леопа́рд → ru n (leopárd), барс → ru n (bars)
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: leopard → sk n
- Slovenî: leopard → sl n
- Sotoyiya başûr: nkwe → st 9 an 10
- Sotoyiya bakur: nkwe
- Spanî: leopardo → es n
- Swahîlî: chui → sw 9 an 10
- Swazî: íngwe → ss 9 an 10
- Swêdî: leopard → sv g
- Şonayî: ingwe, ngwe
- Tacikî: паланг → tg (palang)
- Tagalogî: leyopardo
- Tamîlî: சிறுத்தைப்புலி → ta (ciṟuttaippuli)
- Tayî: เสือดาว → th
- Telûgûyî: చిరుతపులి → te (cirutapuli)
- Teteriya krîmî: leopard
- Teterî: каплан → tt (qaplan)
- Tirkî: leopar → tr, pars → tr
- Tirkmenî: alajagaplaň
- Tîbetî: གཟིག (gzig)
- Tsongayî: yingwe 9 an 10
- Tumbukayî: nyalubwe
- Ûkraynî: леопа́рд n (leopárd)
- Vendayî: nngwe
- Viyetnamî: báo → vi, beo → vi, cọp gấm, báo hoa mai → vi, báo hoa
- Volapûkî: leopar → vo
- Weylsî: llewpard n
- Wolofî: segg mi → wo
- Ximêrî: ល្មុង → km (lmung)
- Xosayî: íngwe 9 an 10
- Yorubayî: ẹkùn
- Yûnanî: λεοπάρδαλη → el m (leopárdali)
- Kevn: πάρδαλις m (párdalis)
- Zhuangî: duzbeuq, beuq
- Zuluyî: íngwe → zu 9 an 10
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
biguhêrepiling
- nijinandin, xirvebûn li ser yek, danan ser hev
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)