Kundera Quotes

“We can never know what to want, because, living only one life, we can neither compare it with our previous lives nor perfect it in our lives to come.”
― Milan Kundera

“Once the writer in every individual comes to life (and that time is not far off), we are in for an age of universal deafness and lack of understanding.”
― Milan Kundera, The Book of Laughter and Forgetting

“I understand you, and I shall not attempt to make you change your mind. I am too old to want to improve the world. I have told you what I think, and that is all. I shall remain your friend even if you act contrary to my convictions, and I shall help you even if I disagree with you.”
― Milan Kundera

“Noise has one advantage. It drowns out words. And suddenly he realized that all his life he had done nothing but talk, write, lecture, concoct sentences, search for formulations and amend them, so in the end no words were precise, their meanings were obliterated, their content lost, they turned into trash, chaff dust, sand; prowling through his brain, tearing at his head. they were his insomnia, his illness. And what he yearned for at that moment, vaguely, but with all his might, was unbounded music, absolute sound, a pleasant and happy all-encompassing, over-poering, window-rattling din to engulf, once and for all, the pain, the futility, the vanity of words. Music was the negation of sentences, music was the anti-word!”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being

“Darling, my darling, don't think that I don't love you or that I didn't love you, but it's precisely because I love you that I couldn't have become what I am today if you were still here. It's impossible to have a child and despise the world as it is, because that's the world we've put the child into. The child makes us care about the world, think about it's future, willingly join in its racket and its turmoils, take its incurable stupidity seriously.”
― Milan Kundera, Identity

“Because I'm happy that you exist at all, Elisabeth. Perhaps I love you. Perhaps I love you very much. But probably just for this reason it would be better if we remain as we are. I think a man and a woman love each other all the more when they don't live together and when they know about each other only that they exist, and when they are grateful to each other for the fact that they exist and that they know they exist. And that alone is enough for their happiness.”
― Milan Kundera, Laughable Loves

“He thought: that's certainly how it starts. One day a person puts his legs up on a bench, then night comes and he falls asleep. That's how it happens that one fine day a person joins the tramps and turns into one of them.”
― Milan Kundera, Identity

“I'd never recited poetry to anyone before; I've never done it since. I have a highly sensitive, built-in fuse mechanism that keeps me from opening up too far, from revealing my feelings, and reciting poetry makes me feel as though I'm talking about my feelings and standing on one leg at the same time.”
― Milan Kundera, The Joke

“My dear
colleagues, as you know, the greatest misfortune for a man is a happy marriage; he hasn't the
slightest hope of a divorce.”
― Milan Kundera, Laughable Loves

“Elisabeth, can't you imagine that you could love someone so terribly that just because of it you couldn't go to bed with him?”
― Milan Kundera, Laughable Loves

“You must admit: it's not easy to live with people willing to send you to exile or death, it's not easy to become intimate with them, its not easy to love them.”
― Milan Kundera, The Joke

“Povratak se na grčkom kaže nostos. Algos znači patnja. Nostalgija je, znači, patnja izazvana neostvarenom željom za povratkom. Za to osnovno značenje većina Evropljana može da se posluži rečju grčkog porekla (nostalgia) i drugim izrazima koji svoj koren imaju u njihovom jeziku : anoranya, kažu Španci; saudade, kažu Portugalci. U svakom od jezika, ove reči nose drugačiju semantičku nijansu. Najčešće označavaju samo tugu izazvanu nemogućnošću povratka u domovinu. Tugovanje za domovinom. Tugovanje za zavičajem. To se na engleskom kaže : homesickness. Ili na nemačkom : Heimweh. A na holandskom : heimwee. Ali to je samo prostorno ograničenje jednog sveobuhvatnog značenja. Jedan od najstarijih evropskih jezika, islandski, dobro razlikuje ta dva izraza : soknudur : tugovanje u opštem značenju, heimfra : tugovanje za domovinom. Česi, pored reči nostalgija, pozajmljene iz grčkog, imaju za taj pojam i sopstvenu imenicu, stesk, i njoj odgovarajući glagol; najdirljivija rečenica na češkom glasi : stzska mi se po tobe : tugujem za tobom, ne mogu da podnesem bol zbog našeg rastanka. Na španskom, anoranza nastaje od glagola anorar (tugovati) koji dolazi od katalonskog glagola enjorar, koji je, pak, izveden od latinske reči ignorare. Pod tim semiotičkim osvetljenjem, nostalgija se javlja kao patnja zbog onoga što ne znamo. Ti si daleko i ne znam šta se dešava sa tobom. Moja je domovina daleko i ne znam šta se tamo događa. Neko jezici iamju poteškoća sa nostalgijom : Francuzi mogu jedino da je izraze imenicom grčkog porekla, a nemaju glagol; oni mogu da kažu : je m' ennuie de toi ali reč s' ennuzer je slaba, hladna, u svakom slučaju previše lagana za jedno tako ozbiljno osećanje. Nemci retko koriste reč nostalgija u njenoj grčkoj formi i više vole d akažu : Sensucht : tuga za odsutnim; ali Sehnsucht može da se tiče onoga što se zbilo kao i onoga što se još nije (nova pustolovina) i ne uključuje obavezno ideju nostosa; jer da bi se u reči Sehnsucht uključila ideja povratka, treba dodati neku od odredbi : Sehnsucht nach der Vergangenheit, nach der verloren Kindheit, nach der ersten Liebe (tuga za prošlošću, za izgubljenim detinjstvom, za prvom ljubavi).

Odiseja, epopeja koja je rodonačelnik priče o nostalgiji, rođena je u zoru antiučke grčke kulture. naglasimo i to : Odisej, najveća lutalica svih vremena, ujedno je i najveći nostalgičar. Otišao je (bez vidljivog zadovoljstva) u trojanski rat koji je potrajao deset godina. Potom je požurio da se vrati na svoju rodnu Itaku, međutim, svađe bogova produžiše njegovo stradanje najpre na tri godine ispunjene najčudnovatijim događajima, a potom na još narednih sedam kao talac i ljubavnik boginje Kalipso koja ga, zaljubljena, nije puštala da napusti njeno ostrvo.

Na kraju petog pevanja Odiseje, on joj kaže : "Stoga se, boginjo gospo, ne srdi na me, ja znadem veoma dobro da se Penelopa mudra i licem i veličinom na oči neznatnija čini; ona je smrtna, a ti si vekovita i vazda mlada; ali i takvu ja je žudim i jednako želim domu svojem da dođem i ugledam povratku danak!" I Homer nastavlja : "Tako Odisej reče, i spusti se mrak, jer sunce se već smiri, a njih oboje uđu u prostranu špilju pa se ležeć jedno kraj drugoga ljubiše slatko.”
― Milan Kundera, Ignorance

“Turning points in the evolution of a relationship are not always the result of dramatic events; they often stem from something that at first seems completely inconsequential.”
― Milan Kundera, The Joke

“Düşüncenin yaklaşıklığı ile gerçeğin kesinliği arasında düşlenemez olanın yarattığı küçük bir boşluk vardı ve onun bir türlü peşini bırakmayan da bu boşluktu.”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being

“Tokom dvadeset godina njegovog odsustva, Itačani su sačuvali mnoga sećanja na Odiseja, ali nisu za njim tugovali. Pri tom, Odisej je patio od nostalgije, ali se nije sećao gotovo ničega.

Tu čudnu protivrečnost možemo razumeti ako prihvatimo da sećanje, kako bi moglo dobro da nas služi, moramo neprekidno vežbati; ako, u razgovorima između prijatelja, uspomene nisu stalno prisutne njih nestane. Emigranti okupljeni u svoje zajednice prepričavaju do mučnine uvek iste priče i na taj način pamte. Međutim, oni koji ne viđaju svoje zemljake, kao Irena ili Odisej, neminovno budu pogođeni gubitkom sećanja. Što nostalgija jača, to se više oslobađa uspomena. Što je Odisej više čeznuo, više je zaboravljao. Jer, nostalgija ne pojačava rad pamćenja, ne budi sećanja, sebi samoj dovoljna, služi sebi samoj, potpuno predana tuzi.

Pošto je poubijao prosce koji su hteli da se ožene Penelopom i zavladaju Itakom, Odisej je bio primoran da živi sa ljudima o kojima nije ništa znao. Da bi mu se dodvorili, prežvakavali su mu sve čega su mogli da se sete do njegovog polaska u rat. Ubeđeni da ga ništa drugo osim njegove Itake ne zanima (kako bi i mogli misliti drugačije kad je on preplovio morski beskraj da se u nju vrati ?), do zamora su ponavljali događaje koji su se odigrali u njegovom odsustvu, željni da odgovore na sva njegova pitanja. Ništa mu nije bilo dosadnije od toga. On je očekivao samo jednu stvar; da mu napokon kažu : pričaj ! a to je bila jedina reč koju mu nisu nikada rekli.

Dvadeset godina maštao je samo o povratku, a kada se vratio, razumeo je, začuđen, da se suština njegovog življenja, njeno središte, njeno blago, načazi izvan Itake, u onih dvadeset godina lutanja. To blago je izgubio, a mogao ga je pronaći samo pričajući.
Nakon što je napustio Kalipso, ploveći natrag, on je doživeo brodolom kod Fenikije čiji ga je kralj primiio na svome dvoru. Tamo je bio stranac, tajanstveni neznanac. Svakog neznanca zapitaju „Ko si ti ? Odakle dolaziš? Pričaj!“ I on je pričao. Tokom dugih osam pevanja Odisej, potanko je opisivao svoje pustolovine pred zabezeknutim Feničanima. Međutim, na Itaki, nije bio stranac, bio je jedan od njihovih, te zato nikome od njih ne dođe pomisao da mu kaže : „Pričaj !“.”
― Milan Kundera, Ignorance

“Erotizam je komercijalno dvosmislen, jer premda svi priželjkuju erotski život, svi ga također mrze kao uzrok svojih nesreća, frustracija, zavisti, kompleksa, patnji.”
― Milan Kundera, Identity

“A value debased and an illusion unmasked have the same pitiful shell.”
― Milan Kundera, The Joke

“In the face of the threats of a total weightlessness, an unbearable lightness of being, a universal promiscuity and a linearity of processes liable to plunge us into the void, the sudden whirlpools that we dub catastrophes are really the thing that saves us from catastrophe. Anomalies and aberrations of this kind re-create zones of gravity and density that counter dispersion. It may be hazarded that this is how our societies secrete their own peculiar version of an accursed share, much after the fashion of those tribal peoples who used to dispose of their surplus population by means of an oceanic suicide: the homeopathic suicide of a few serving to maintain the homeostatic balance of the group.
So the actual catastrophe may turn out to be a carefully modulated strategy of our species - or, more precisely, our viruses, our extreme phenomena, which are most definitively real, albeit localized, may be what allow us to preserve the energy of that virtual catastrophe which is the motor of all our processes, whether economic or political, artistic or historical.”
― Jean Baudrillard, The Transparency of Evil: Essays in Extreme Phenomena

“Cuando las pruebas se hicieron demasiado evidentes, procuró demostrar que su poligamia no era en absoluto contradictoria con su amor por ella.”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being

“Tokom dvadeset godina njegovog odsustva, Itačani su sačuvali mnoga sećanja na Odiseja, ali nisu ya njim tugovali. Pri tom, Odisej je patio od nostalgije, ali se nije sećao gotovo ničega.
Tu čudnu protivrečnostmožemo razumeti ako prihvatimo da sećanje, kako bi moglo dobro da nas služi, moramo neprekidno vežbati; ako, u razgovorima između prijatelja, uspomene nisu stalno prisutne njih nestane. Emigranti okupljeni u svoje zajednice prepričavaju do mučnine uvek iste priče i na taj način pamte. Međutim, oni koji ne viđaju svoje zemljake, kao Irena ili Odisej, neminovno budu pogođeni gubitkom sećanja. Što nostalgija jača, to se više oslobađa uspomena. Što je Odisej više čeznuo, više je zaboravljao. Jer, nostalgija ne pojačava rad pamćenja, ne budi sećanja, sebi samoj dovoljna, služi sebi samoj, potpuno predana tuzi.
Pošto je poubijao prosce koji su hteli da se ožene Penelopom i zavladaju Itakom, Odisej je bio primoran da živi sa ljudima o kojima nije ništa znao. Da bi mu se dodvorili, prežvakavali su mu sve čega su mogli da se sete do njegovog polaska u rat. Ubeđeni da ga ništa drugo osim njegove Itake ne zanima (kako bi i mogli misliti drugačije kad je on preplovio morski beskraj da se u nju vrati ?), do zamora su ponavljali događaje koji su se odigrali u njegovom odsustvu, željni da odgovore na sva njegova pitanja. Ništa mu nije bilo dosadnije od toga. On je očekivao samo jednu stvar; da mu napokon kažu : pričaj ! a to je bila jedina reč koju mu nisu nikada rekli.
Dvadeset godina maštao je samo o povratku, a kada se vratio, razumeo je, začuđen, da se suština njegovog življenja, njeno središte, njeno blago, načazi izvan Itake, u onih dvadeset godina lutanja. To blago je izgubio, a mogao ga je pronaći samo pričajući.
Nakon što je napustio Kalipso, ploveći natrag, on je doživeo brodolom kod Fenikije čiji ga je kralj primiio na svome dvoru. Tamo je bio stranac, tajanstveni neznanac. Svakog neznanca zapitaju „Ko si ti ? Odakle dolaziš? Pričaj!“ I on je pričao. Tokom dugih osam pevanja Odisej, potanko je opisivao svoje pustolovine pred zabezeknutim Feničanima. Međutim, na Itaki, nije bio stranac, bio je jedan od njihovih, te zato nikome od njih ne dođe pomisao da mu kaže : „Pričaj !“.”
― Milan Kundera, Ignorance

“That conversation with the taxi driver suddenly made clear to me the essence of the writer's occupation. We write books because our children aren't interested in us. We address ourselves to an anonymous world because our wives plug their ears when we speak to them.”
― Milan Kundera

“Betrayal means breaking ranks and going off into the unknown. Sabina knew of nothing more magnificent than going off into the unknown.”
― Kundera, Milan

“Non potrei mai dire con totale convinzione: L'uomo è un essere meraviglioso e voglio riprodurlo.”
― Milan Kundera, Farewell Waltz

“L'anima della folla, che forse un tempo si identificava con i miseri perseguitati, si identifica oggi, con la miseria dei persecutori. Perché nel nostro secolo la caccia all'uomo è caccia ai privilegiati. A quelli che leggono libri o che hanno un cane.”
― Milan Kundera, Farewell Waltz

“Ljudi izvikuju kako žele da stvore lepšu budućnost, ali to nije istina. Budućnost je praznina prema kojoj su svi ravnodušni, koja nikoga ne zanima, dok je prošlost puna života i njeno lice nas izaziva, ljuti, vređa tako da ga želimo uništiti ili premazati bojom. Ljudi žele da budu gospodari budućnosti samo zato, da mogu da menjaju prošlost.”
― Kundera Milan

“La vertigine è la voce del vuoto sotto di noi che ci attira, che ci alletta, è il desiderio di cadere, dal quale ci difendiamo con paura.”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being

“La vertigine potremmo anche chiamarla ebbrezza della debolezza. Ci si rende conto della propria debolezza, si vuole essere ancora più deboli, si vuole cadere in mezzo alla strada, davanti a tutti, si vuole stare in basso, ancora più in basso.”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being

“E pensa al tempo in cui viveva Johann Sebastian Bach e la musica assomigliava a una rosa fiorita sulla sconfinata landa nevosa del silenzio.”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being

“Forse se fossero rimasti insieme ancora per qualche tempo, avrebbero cominciato a capire poco a poco le parole che dicevano. I loro vocaboli si sarebbero pudicamente e lentamente avvicinati l'uno all'altro come amanti molto timidi, e la musica dell'uno avrebbe cominciato a intrecciarsi con la musica dell'altro.”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being

“The reason she refused to get down on all fours was that in that position their bodies did not touch at all and he could observe her from a distance of several feet. She hated that distance. She wanted to merge with him.”
― Milan Kundera, The Unbearable Lightness of Being