Leviatán (Hobbes)

Leviathan or The Matter, Forme and Power of a Commonwealth Ecclesiastic and Civil, comunmente denominado Leviathan, é un libro escrito por Thomas Hobbes publicado en 1651 (edición latina revisada en 1668).^[1][2] O seu nome deriva do Leviatán bíblico. O traballo refírese á estrutura da sociedade e do goberno lexítimo, e considérase un dos exemplos máis antigos e influentes da teoría do contrato social.^[3] Escrito durante a Guerra Civil Inglesa (1642-1651), defende un contrato social e o goberno dun soberano absoluto. Hobbes escribiu que a guerra civil e a situación bruta do estado natural ("a guerra de todos contra todos") só poderían evitarse cun goberno forte e indiviso.

O título do tratado de Hobbes alude ao Leviatán mencionado no Libro de Xob. En contraste cos títulos simplemente informativos que se daban habitualmente ás obras sobre filosofía política moderna temperá, como Two Treatises of Government de John Locke ou a obra anterior do propio Hobbes, The Elements of Law, Hobbes escolleu un nome poético para este tratado máis provocativo. Os lexicógrafos do período moderno supuñan que o termo "leviatán" estaba asociado coas palabras hebreas lavah, que significa "acoplar, conectar ou unirse", e thannin, que se cre que significa "unha serpe ou dragón".^[4] Nas anotacións da Asemblea de Westminster sobre a Biblia, os intérpretes pensaban que a criatura fora nomeada usando estas palabras raíz "porque pola súa grandeza non parece unha única criatura, senón un acoplamento de mergulladores xuntos; ou porque as súas escamas están pechadas ou ben compactadas xuntas".^[5] Samuel Mintz suxire que estas connotacións se prestan á comprensión da forza política de Hobbes, xa que "o soberano de Leviathan e de Hobbes son unidades compactas de individuos separados no que non poden ser destruídos nin divididos; os homes non fan pactos cos homes; o seu é o dominio do poder" con pena de morte.^[6]

O entendemento tradicional da recepción da obra de Hobbes é que foi rexeitada case universalmente, inmediatamente desacreditada, non lida seriamente e deu lugar a que Hobbes fose declarado ateo. Porén, esta foi unha imaxe creada polos principais opoñentes intelectuais de Hobbes. É probable que merecese unha reacción tan furiosa nalgúns círculos precisamente porque estaba a ser lido por moitos e porque estaba a provocar un serio debate sobre unha serie de cuestións polémicas que abordou no seu día.

Un dos primeiros comentarios sobre o texto veu de Brian Duppa, quen escribiu que "como no ser humano, hai mesturas estrañas no libro; moitas cousas ditas tan ben que puiden apertalo por iso, e moitas cousas tan salvaxe e anticristiamente que apenas podía ter tanta caridade por el, como para pensar que foi sempre cristián". Outra veu de Alexander Ross, quen escribiu "atopoo un home de excelentes partes, e neste libro moito ouro e moita escoura; mesturou o seu viño con demasiada auga e amargou a súa potaxe con demasiada Coloquintida".^[7] A teoría realista do estudoso de relacións internacionais John Mearsheimer está inspirada en gran medida no traballo de Hobbes, que sostén que os estados existen nun mundo anárquico onde o seu obxectivo principal é sobrevivir e facerse máis poderoso, en ausencia dunha autoridade superior.^[8]

Anthony Gottlieb sinalou que a filosofía política de Hobbes se viu afectada pola prevalencia do conflito sectario no seu tempo, tanto nas guerras de relixión europeas como nas guerras civís inglesas. Estes sucesos violentos movérono a considerar a paz e a seguridade como os obxectivos finais do goberno, para acadalos custe o que custe. O historiador británico Hugh Trevor-Roper resume o libro do seguinte xeito: "O axioma, o medo; o método, a lóxica; a conclusión, o despotismo".^[9]

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Leviatán

• Bagby, Laurie M. Hobbes's Leviathan : Reader's Guide, New York: Continuum, 2007.
• Baumrin, Bernard Herbert (ed.) Hobbes's Leviathan – interpretation and criticism Belmont, CA: Wadsworth, 1969.
• Cranston, Maurice. "The Leviathan" History Today (Oct 1951) 1#10 pp. 17–21
• Harrison, Ross. Hobbes, Locke, and Confusion's Masterpiece: an Examination of Seventeenth-Century Political Philosophy. Cambridge University Press, 2003.
• Hood, Francis Campbell. The divine politics of Thomas Hobbes – an interpretation of Leviathan, Oxford: Clarendon Press, 1964.
• Johnston, David. The rhetoric of Leviathan – Thomas Hobbes and the politics of cultural transformation, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1986.
• Newey, Glen. Routledge Philosophy Guidebook to Hobbes and Leviathan, New York: Routledge, 2008.
• Rogers, Graham Alan John. Leviathan – contemporary responses to the political theory of Thomas Hobbes Bristol: Thoemmes Press, 1995.
• Schmitt, Carl. The Leviathan in the state theory of Thomas Hobbes – meaning and failure of a political symbol, Chicago: The University of Chicago Press, 2008 (earlier: Greenwood Press, 1996).
• Springborg, Patricia. The Cambridge Companion to Hobbes's Leviathan, Cambridge: Cambridge University Press, 2007.
• Windolph, Francis Lyman. Leviathan and natural law, Princeton NJ: Princeton University Press, 1951.
• Zagorin, Perez. Hobbes and the Law of Nature, Princeton: Princeton University Press, 2009.

• Reimpresión da edición de 1651
• Texto íntegro en oregonstate.edu
• Versión reducida de Leviathan en earlymoderntexts.com
• Escaneo da edición de 1651