Manuel Chrysoloras

Manuel (edo Emmanuel) Chrysoloras (grezieraz: Μανουὴλ Χρυσολωρᾶς; Konstantinopla, c. 1350 – Konstantza, 1415eko apirilaren 15a) bizantziar humanista, filosofo, irakasle eta itzultzailea izan zen.

Manuel Chrysoloras
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Konstantinopla, 1355
Herrialdea	Bizantziar Inperioa
Heriotza	Konstantza, 1415eko irailaren 15a (59/60 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	Erdi Aroko greziera
Irakaslea(k)	Demetrios Kydones (en)
Ikaslea(k)	ikusi Coluccio Salutati Palla Strozzi (en) Leonardo Bruni Ambrose Traversari (en) Guarino da Verona (en) Francesco Barbaro (en) Pier Paolo Vergerio the Elder (en) Giacomo da Scarperia (en)
Jarduerak
Jarduerak	filosofoa, itzultzailea eta idazlea
Parte-hartzailea Konstantzako kontzilioa

Erdi Aroko Italian Emanuel II.a Paleologo enperadore bizantziarraren enbaxadorea izan zen. Greziako literatura eta historia irakatsi zituen Florentzia eta Veneziako errepubliketan. Aitzindaria izan zen Behe Erdi Aroan greziar literatura Mendebaldeko Europan sartzen.

1390ean Veneziako Errepublikara iritsi zen, otomandar inbasioen aurka Bizantziorentzat europar laguntza lortzeko misioarekin. 1395ean Jacopo d'Angelok Konstantinoplari lagundu zion grekoa ikasteko, eta 1396an Coluccio Salutatik Florentziara gonbidatu zuen greziar gramatika eta literatura lantzeko. Bere ikasleetako bat Leonardo Bruni humanista izan zen, 700 urtean Italiako Iparraldean greziera ikasteko lehen aukera aprobetxatu zuena. Bere beste ikasle batzuk Ambrogio Traversari, Guarino da Verona, Coluccio Salutati, Roberto Rossi, Niccolò de' Niccoli, Carlo Marsuppini, Pier Paolo Vergerio, Uberto Decembrio, Poggio Bracciolini eta Palla Strozzi izan ziren.

Florentzian egon zen 1400 arte, eta Bolognan, Venezian eta Erroman ere irakatsi zuen. 1408an Paris bisitatu zuen Bizantziako enbaxadore bezala, eta 1413an Germaniako Erromatar Inperio Santura iritsi zen Kontzilioa ospatzeko eta Eliza Ortodoxoa ordezkatzeko leku bat aurkitzeko misioarekin.

Homeroren, Aristotelesen eta Platonen obrak itzuli zituen latinez. Era berean, Erotemata gramatika greziarra idatzi zuen, bai eta Epistolæ tres de comparatione veteris et novæ Romæ (Hiru gutun Zaharra eta Erroma Berria alderatuz, hau da, Erroma eta Konstantinopla) ere.