Frantzisko I.a Nafarroakoa

Nafarroako Erresumako erregea (1467-1483)

Frantzisko I.a Febo (Bearno, 1469ko apirilaren 18Paue, 1483ko urtarrilaren 30), Nafarroako errege (1479-1483) eta Foixko eta Bigorrako konde eta Bearnoko bizkondea izan zen (1472-1483).

Frantzisko I.a Nafarroakoa


Nafarroako erregea

1479ko otsailaren 23a - 1483
Leonor I.a Nafarroakoa - Katalina I.a Nafarroakoa

Foixko kondea

1472 - 1483
Gaston IV.a Foixkoa - Katalina I.a Nafarroakoa

9. Andorrako Printzekide Frantsesa

1472 - 1483
Gaston IV.a Foixkoa - Katalina I.a Nafarroakoa
Bizitza
JaiotzaFrantzia1467ko apirilaren 18a
Herrialdea Nafarroako Erresuma
HeriotzaPaue1483ko urtarrilaren 30a (15 urte)
Hobiratze lekuaLeskarreko katedrala
Familia
AitaGaston I.a
AmaMaddalen Frantziakoa
Haurrideak
LeinuaHouse of Grailly (en) Itzuli
Hezkuntza
Hizkuntzakokzitaniera
latina
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria

Find a Grave: 68212577 Edit the value on Wikidata

Bizitza

aldatu

Aita Gaston Foixkoa eta ama Leonor I.a Nafarroakoa izan zituen. Umea zela umezurtz geratu zen 1470eko azaroaren 23an, aita gaizki sendatutako zaurietatik hil zelako. Zauriak Libournen, Bordeletik gertu, egindako torneo batean izan zituen. Hurrengo urtean, Leonor amamak Joanes II.a Aragoikoa aitonatik Nafarroako jabetza izan zuen, Aragoiko Erresumaren ukapenaren truke.

1472an aitona Gaston IV.a hil zenean Frantzian titulu asko izan zituen. 1479an amama hil eta Nafarroako errege bihurtu zen. Joanes Foixkoak osaba koroa ere nahi zuen baina testamentua argia zen.

Bere pertsonarengan bete ziren Foix etxearen asmoak erregetzara iristeko. Aurretik, besteak beste, Matiasek huts egin zuen Aragoiko koroaz jabetzeko (1396an) eta Joanes I.ak zoritxarra izan zuen bere ezkontzarekin (1413an). Aldiz, 1479an, Frantziskok Nafarroako erregetza eskuratzen zuelarik, lurralde handi baten buruan kokatu zen:

 
Frantzisko Feboren lurraldeak 1479-an:
Amonaren aldetik:       Nafarroa Garaia       Nafarroa Beherea       1463-tik Gaztelak okupatutako nafar eremua Aitonaren aldetik:       Foix, Biarno, Bigorra, Andorra... (Narbona ezik) Foixtarren aparte, garaiko beste leinu nagusia:       Albreteko jaunaren lurrak

Bere lau urteko erreinaldi txikian ama Maddalen Frantziakoaren babesa izan zuen, bera baitzen erregeordea agaramontarren laguntzaz. Maddalenek tinko eutsi zuen Frantzia eta Gaztelako Erresumen presioa. Biek Frantzisko ezkondu nahi zuten Nafarroako Erresuma bereganatzeko. Piarres Foixkoak, Vannesko apezpikua eta Arlesko artzapezpikua zena, lagundu zuen bere iloba egoera hartan.

Halere, Nafarroan gerla zibila egoerak ez zion ematen aukera lurralde guzti hauen batasuna gauzatzeko. Itxaron zuen 1481eko abenduaren 9a arte, giroa baretu zelarik, Iruñeko katedralean Nafarroako koroa janzteko. Ondoko asteetan Nafarroako itzulia egin zuen eta Bearnora joan zen berriro 1482ko otsailean. Ez zen inoiz itzuli Nafarroara ustekabean hil baitzen Pauen 1483ko urtarrilaren 30ean, 15 urte zituelarik. Leskarreko katedralean lurperatu zuten.

Familia

aldatu
Aitona
  Gaston IV.a
Foixko konde
Bearnoko bizkondea
Amona
  Leonor I.a
Nafarroako erregina
Aitona
  Karlos VII.a
Frantziako erregea
Amona
  Maria
Anjoukoa
Aita
  Gaston V.a
Bianako printzea
Ama
  Maddalen
Frantziakoa
  Frantzisko I.a
Nafarroako erregea

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu


Aurrekoa:

Leonor I.a

 
Frantzisko I.a
Nafarroako errege
(1479-1483)
Ondorengoa:

Katalina I.a

Aurrekoa:

Gaston IV.a

 
Frantzisko I.a
Foix-ko konde
Bearnoko bizkonde
(1472-1483)
Ondorengoa:

Katalina I.a