1930
anyo
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Anyos: 1927 1928 1929 - 1930 - 1931 1932 1933 |
Decenios: Anyos 1920 - Anyos 1930 - Anyos 1940 |
Sieglos: Sieglo XIX - Sieglo XX - Sieglo XXI |
Escaicimientos
editarAragón
editar- 12 d'aviento - s'escayece en Chaca (Chacetania) a sublevación de Chaca, protagonizata por a guarnición militar d'ixa ciudat y dirichita por os capitans Fermín Galán Rodríguez y Ángel García Hernández ta proclamar a Republica en Espanya y derrocar a Monarquía d'Alifonso XIII.
Atros países
editar- 28 de chinero - dimite o dictador espanyol Miguel Primo de Rivera, rematando asinas a Dictadura de Primo de Rivera ta prencipiar a Dictablanda, primer paso ta la fin d'una Monarquía desacreditata en Espanya.
- 17 de marzo - prencipia en a ciudat de Nueva York (Nueva York, Estaus Unius) a construcción d'o Empire State Building.
- 2 d'abril - Haile Selassie se converte en o nuevo Rei de Reis d'Etiopia.
- 17 d'agosto - signatura en a ciudat basca de Sant Sabastián d'o Pacto de San Sabastián entre as fuerzas politicas d'ideolochía republicana en Espanya.
- 11 de setiembre - por primera vegata en una elección a lo Reichstag, o Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei d'Adolf Hitler obtién buenos resultatos, esdevenendo uno d'os prencipals partius d'a Republica de Weimar.
- 2 de noviembre - Haile Selassie ye coronato Rei de Reis d'Etiopia en a Seu de Sant Chorche d'Addis Abeba.
- 30 d'aviento - o Gubierno espanyol d'a dictablanda d'o cheneral Dámaso Berenguer anuncia unas eleccions municipals previstas ta o 19 de marzo de 1931.
Naixencias
editarAragón
editar- 30 de marzo - naixencia en Ayerbe, (Plana de Uesca) d'o churista, chuez y politico aragonés Juan Antonio Bolea Foradada.[1]
- 22 de setiembre - naixencia en Uesca d'o pintor y escritor aragonés Antonio Saura (†1998).
Atros países
editarFebrero
editar- 1 de febrero - naixencia en Barcelona de l'atleta catalán Tomàs Barris.
- 19 de febrero - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o director cinematografico estausunidense John Frankenheimer (†2002).[2]
- 27 de febrero - naixencia en Thomasville (Cheorchia) de l'actriz estausunidense Joanne Woodward.[3]
Marzo
editar- 9 de marzo - naixencia en Fort Worth (Texas) d'o musico y compositor estausunidense de jazz Ornette Coleman.
- 24 de marzo - naixencia en Beech Grove (Indiana) de l'actor estausunidense Steve McQueen (†1980).[4]
- 21 d'abril - naixencia en Roma (Reino d'Italia) de l'actriz italiana Silvana Mangano (†1989).[5]
Mayo
editar- 31 de mayo - naixencia en San Francisco (California) de l'actor, director cinematografico, productor y compositor estausunidense Clint Eastwood.[6]
Chunio
editar- 3 de chunio - naixencia en Albany (Nueva York) d'a escritora y novelista estausunidense de novelas de fantasía y de ciencia ficción Marion Zimmer Bradley (†1999).
- 24 de chunio - naixencia en París (Isla de Francia) de l'actor, director cinematografico, guionista y productor cinematografico francés Claude Chabrol.[7]
- 28 de chunio - naixencia en un barco en l'Oceano Atlantico (encara que en aguas territorials d'o Brasil) d'o politico brasilero Itamar Franco, President de Brasil.
Chulio
editar- 15 de chulio - naixencia en El-Biar (Alcheria) d'o filosofo francés Jacques Derrida.
- 16 de chulio - naixencia en Cairo (Echipto) d'o compositor y musico francés Guy Béart.
Agosto
editar- 5 d'agosto - naixencia en Wapakoneta (Ohio, Estaus Unius) de l'astronauta estausunidense Neil Armstrong, o primer ser humán en pisar a Luna.
- 25 d'agosto - naixencia en Edimburgo de l'actor y productor cinematografico escocés Sean Connery.[8]
Setiembre
editar- 23 de setiembre - naixencia en Albany (Cheorchia) d'o cantaire y pianista de jazz estausunidense Ray Charles (†2004).
Octubre
editar- 1 d'octubre
- - naixencia en Limerick (condau de Limerick, Irlanda) de l'actor, guionista, director y productor cinematografico irlandés Richard Harris (†2002).[9]
- - naixencia en Lille (Norte, Norte-Paso de Calais) de l'actor francés Philippe Noiret (†2006).[10]
- 6 d'octubre
- - naixencia en Qardaha d'o militar y politico sirio Hafez el-Assad, President de Siria en 1971-2000 (†2000).
- - naixencia en Ciudat de Guatemala (Guatemala) d'o futbolista guatemalo Augusto Espinoza (†2024).
- 10 d'octubre - naixencia en Londres d'o escritor, dramaturgo y director teatral britanico Harold Pinter, Premio Nobel de Literatura en 2005 (†2008).
- 14 d'octubre - naixencia en Lisala (colonia d'o Congo belga) d'o politico congolenyo Mobutu Sese Seko, president d'a Republica Democratica d'o Congo en 1965-1967 (†1967).
- 16 d'octubre - naixencia en Sevilla (provincia de Sevilla, Andalucía) de l'actriz, cantaire y presentadora de televisión espanyola Carmen Sevilla (†2023).[11]
- 24 d'octubre
- - naixencia en Oslo d'o matematico, sociologo y politologo noruego Johan Galtung.
- - naixencia en Sabine Passage (Texas) d'o cantaire estausunidense The Big Bopper (†1959).
- 28 d'octubre - naixencia en Ipswich (Suffolk, Anglaterra) d'o piloto automovilistico y empresario estausunidense Bernie Ecclestone.
- 29 d'octubre
- - naixencia en Lumbrales (provincia de Salamanca) d'o director cinematografico espanyol Basilio Martín Patino.[12]
- - naixencia en L'Habana d'a cantaire cubana Omara Portuondo.
- - naixencia en Neuilly-sur-Seine (Altos d'o Sena, Isla de Francia) de l'artista francesa Niki de Saint Phalle (†2002).
Noviembre
editar- 15 de noviembre - naixencia en a Concesión Internacional de Xangai (Xangai, hue en China) d'o escritor y novelista britanico de ciencia ficción J. G. Ballard (†2009).
- 25 de noviembre - naixencia en Nøtterøy (Vestfold) d'o politico noruego Jan P. Syse.
Aviento
editar- 3 d'aviento - naixencia en París (Isla de Francia) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico franco-suizo Jean-Luc Godard.[13]
- 17 d'aviento - naixencia en Tilsit (Prusia Oriental, Republica de Weimar, hue Sovetsk en Rusia) de l'actor alemán Armin Mueller-Stahl.[14]
- 31 d'aviento - naixencia en Birmingham (Alabama) d'a cantaire, musico y actriz estausunidense Odetta, dita A voz d'o Movimiento d'os Dreitos Civils.
Defuncions
editarAragón
editar- 29 d'abril - muere en Madrit o empresario republicano natural d'A Luenga Basilio Paraíso, directivo d'a Cambra de Comercio y Industria de Zaragoza.
- 23 d'octubre - muere en Zaragoza l'arcebispe aragonés Vicente Casanova y Marzol, que estió arcebispe de Granada y bispe d'Almería.
Atros países
editar- 31 de chinero - muere en Lwów (Polonia, hue en Ucraína) o explorador, biologo y zoologo polaco Benedykt Dybowski (n.1833).
- 7 de chulio - muere en Crowborough (Sussex de l'Este, Anglaterra) o escritor britanico Arthur Conan Doyle (n.1859).
- 15 de chulio - muere en Dresde (Alemanya) o director d'orquesta, musico y compositor hongaro Leopold Auer.
- 16 de chulio - muere en Camarico l'advogato y politico chilén Juan Luis Sanfuentes.
- 10 d'octubre - muere en Berlín o botanico alemán Adolf Engler (n.1844).
- 20 d'octubre - muere en Madrit o militar y politico espanyol Valeriano Weyler (n.1838).
Se veiga tamién
editarReferencias
editar- ↑ (es) José Antonio Bolea Foradada en a Gran Enciclopedia Aragonesa.
- ↑ (en) John Frankenheimer en IMDb.
- ↑ (en) Joanne Woodward en IMDb.
- ↑ (en) Steve McQueen en IMDb.
- ↑ (en) Silvana Mangano en IMDb.
- ↑ (en) Clint Eastwood en IMDb.
- ↑ (en) Claude Chabrol en IMDb.
- ↑ (en) Sean Connery en IMDb.
- ↑ (en) Richard Harris en IMDb.
- ↑ (en) Philippe Noiret en IMDb.
- ↑ (en) Carmen Sevilla en IMDb.
- ↑ (en) Basilio Martín Patino en IMDb.
- ↑ (en) Jean-Luc Godard en IMDb.
- ↑ (en) Armin Mueller-Stahl en IMDb.